ಹೇ ರಾಮ! ಮಾಮುದ್ಧರ — (ವಿಭಕ್ತಿಃ – ಚೂರ್ಣಿಕೆಲ್ಲಿ)

ವಿಭಕ್ತಿ

ವಿಭಕ್ತಿ ಹೇಳಿ ಕೇಳಿದ್ದೀರಾ?

ಎಂತದದು ವಿಭಕ್ತಿ ಹೇಳಿರೆ ?

ವಾಕ್ಯರಚನೆ ಮಾಡ್ಳೆ  ಶಬ್ದಂಗ ಬೇಕು, ಅಲ್ಲದ?  ಶಬ್ದವ ಎಲ್ಲಿ ಹೇಂಗೆ ಬೇಕೊ ಹಾಂಗೆ ಉಪಯೋಗಿಸಿರೆ ಮಾಂತ್ರ ವಾಕ್ಯಕ್ಕೆ ಅರ್ಥ ಬಪ್ಪದು.

“ಕವಾಟಿಂದ ಪುಸ್ತಕ ತೆಗೆ” ಹೇಳಿರೆ ಅರ್ಥ ಅಕ್ಕು.  ``ಕವಾಟಿಂಗೆ ಪುಸ್ತಕಲ್ಲಿ ತೆಗೆ ” ಹೇಳಿ ಎಂತೆಂತಾರು ಹೇಳಿರೆ ಅರ್ಥವೇ ಆಗ.

“ಅವ° ಶಾಲೆಲ್ಲಿ ಕಲಿತ್ತ°‘‘. ಈ ವಾಕ್ಯಲ್ಲಿ “ಶಾಲೆಲ್ಲಿ” ಹೇಳುವ ಬದಲು ಶಾಲೆಗೆ , ಶಾಲೆಂದ, ಶಾಲೆಯ ಹೇಳಿಯೋ ಹೇಳಿರೆ ಸರಿಯಕ್ಕೊ?

`ಶಾಲೆ’ ಶಬ್ದದ ಸರಿಯಾದ ರೂಪವ ಉಪಯೋಗುಸಿರೆ ಮಾಂತ್ರ ಅರ್ಥ ಅಕ್ಕಷ್ಟೇ.

ಹೀಂಗೆ ಒಂದೇ ಶಬ್ದಕ್ಕೆ ಹಲವು ರೂಪಂಗ ಇರ್ತು. ಉಪಯೋಗುಸಲೆ ಸುಲಭ ಅಪ್ಪಲೆ ಬೇಕಾಗಿ ಶಬ್ದರೂಪಂಗಳ ಏಳು ವಿಭಾಗ ಮಾಡಿ ಮಡುಗಿದ್ದವು. ಅದನ್ನೇ “ವಿಭಕ್ತಿ” ಹೇಳಿ ಹೇಳುವದು. ಒಟ್ಟು ಏಳು ವಿಭಕ್ತಿಗ ಇಪ್ಪದು.

ಪ್ರಥಮಾ, ದ್ವಿತೀಯಾ, ತೃತೀಯಾ, ಚತುರ್ಥೀ, ಪಂಚಮೀ, ಷಷ್ಠೀ, ಸಪ್ತಮೀ ವಿಭಕ್ತಿ ಹೇಳಿ.

ಇದರ ಅರ್ಥ ಮೊದಲನೆಯ, ಎರಡನೆಯ…….ಏಳನೆಯ ವಿಭಕ್ತಿ ಹೇಳಿ.

ಪ್ರತಿಯೊಂದು ವಿಭಕ್ತಿಲ್ಲಿಯೂ ಏಕವಚನ, ದ್ವಿವಚನ, ಬಹುವಚನ ಹೇಳಿ ಮೂರು ವಚನಂಗ.

ಈಗ ನಾವು ಏಳೂ ವಿಭಕ್ತಿಲ್ಲಿ ಏಕವಚನದ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳ್ಕೊಂಬ –

`ಜಲ’ ಶಬ್ದದ ಏಳೂ ವಿಭಕ್ತಿಗಳ ಏಕವಚನ ರೂಪಂಗ

ನೀರು,  ನೀರಿನ(ನ್ನು),  ನೀರಿಂದ (ನೀರಿನ ಉಪಯೋಗುಸಿ), ನೀರಿಂಗೆ,  ನೀರಿಂದ,  ನೀರಿನ,  ನೀರಿಲ್ಲಿ.

ಪ್ರಥಮಾ ವಿಭಕ್ತಿಃ

ನೀರು = ಜಲಮ್ [ಜಲಮ್ ಸರೋವರೇ ಅಸ್ತಿ] (ನೀರು ಕೆರೆಲ್ಲಿ ಇದ್ದು)

ದ್ವಿತೀಯಾ ವಿಭಕ್ತಿಃ

ನೀರಿನ = ಜಲಮ್ [ಜಲಂ  ಪಿಬಾಮಿ] (ನೀರಿನ ಕುಡಿತ್ತೆ)

ತೃತೀಯಾ ವಿಭಕ್ತಿಃ

ನೀರಿಂದ = ಜಲೇನ [ಜಲೇನ ಸ್ನಾನಂ ಕರೋಮಿ] (ನೀರಿಂದ (ನೀರಿನ ಉಪಯೋಗುಸಿ) ಮೀತೆ)

ಚತುರ್ಥೀ ವಿಭಕ್ತಿಃ

ನೀರಿಂಗೆ = ಜಲಾಯ [ಜಲಾಯ ಯುದ್ಧಮ್ ಭವತಿ] (ನೀರಿಂಗಾಗಿ ಯುದ್ಧ ಆವುತ್ತು)

ಪಂಚಮೀ ವಿಭಕ್ತಿಃ

ನೀರಿಂದ = ಜಲಾತ್ [ಮೀನಃ ಜಲಾತ್ ಬಹಿಃ ನ ಜೀವತಿ] (ಮೀನು ನೀರಿಂದ ಹೆರ ಬದುಕುತ್ತಿಲ್ಲೆ)

ಷಷ್ಠೀ ವಿಭಕ್ತಿಃ

ನೀರಿನ =ಜಲಸ್ಯ [ಜಲಸ್ಯ  ವರ್ಣಃ  ಕಃ?  ] (ನೀರಿನ ಬಣ್ಣ ಯಾವುದು? )

ಸಪ್ತಮೀ ವಿಭಕ್ತಿಃ

ನೀರಿಲ್ಲಿ = ಜಲೇ [ಜಲೇ ಮೀನಃ ಅಸ್ತಿ] (ನೀರಿಲ್ಲಿ ಮೀನು ಇದ್ದು)

——

ಈ ಶ್ಳೋಕ ಅರ್ಥ ಆವುತ್ತೋ ನೋಡಿ —

ರಾಮೋ ರಾಜಮಣಿಃ ಸದಾ ವಿಜಯತೇ ರಾಮಂ ರಮೇಶಂ ಭಜೇ

ರಾಮೇಣಾಭಿಹತಾ ನಿಶಾಚರಚಮೂಃ ರಾಮಾಯ ತಸ್ಮೈ ನಮಃ।

ರಾಮಾನ್ನಾಸ್ತಿ ಪರಾಯಣಂ ಪರತರಂ ರಾಮಸ್ಯ ದಾಸೋಸ್ಮ್ಯಹಂ

ರಾಮೇ ಚಿತ್ತಲಯಃ ಸದಾ ಭವತು ಮೇ ಹೇ ರಾಮ ಮಾಮುದ್ಧರ ॥

ಅರ್ಥವ ನೋಡುವನಾ?

ರಾಮೋ ರಾಜಮಣಿಃ ಸದಾ ವಿಜಯತೇ

ರಾಮೋ ರಾಜಮಣಿಃ ಸದಾ ವಿಜಯತೇ = ರಾಮ° ಒಬ್ಬ ಶ್ರೇಷ್ಠ ರಾಜ. ಅವ° ಯಾವಾಗಳೂ ಜಯಿಸುತ್ತ.

ರಾಮಂ ರಮೇಶಂ ಭಜೇ

ರಾಮಂ ರಮೇಶಂ ಭಜೇ = ರಾಮನ, ರಮೇಶನ  ಭಜಿಸುತ್ತೆ.

ರಾಮೇಣಾಭಿಹತಾ ನಿಶಾಚರಚಮೂಃ

ರಾಮೇಣಾಭಿಹತಾ = ರಾಮೇಣ + ಅಭಿಹತಾ = ರಾಮನಿಂದ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟತ್ತು. ಯಾವುದು?

ನಿಶಾಚರಚಮೂಃ = ರಾಕ್ಷಸರ ಸೈನ್ಯ  [ನಿಶಾಚರಾಃ = ರಾಕ್ಷಸರು ; ಚಮೂಃ = ಸೈನ್ಯ]

ರಾಮಾಯ ತಸ್ಮೈ ನಮಃ।

ತಸ್ಮೈ ರಾಮಾಯ  ನಮಃ = ಆ ರಾಮಂಗೆ ನಮಸ್ಕಾರ ।

ರಾಮಾನ್ನಾಸ್ತಿ ಪರಾಯಣಂ ಪರತರಂ

ರಾಮಾತ್ + ನಾಸ್ತಿ = ರಾಮಾನ್ನಾಸ್ತಿ

ಪರಾಯಣಂ = ಪರಮ್ ಅಯನಮ್ = ಶ್ರೇಷ್ಠ ಮಾರ್ಗ / ಪರಮಗತಿ

ಪರತರಂ = ಮತ್ತೂ ಒಳ್ಳೆಯ

ರಾಮಾತ್ ಪರತರಂ ಪರಾಯಣಂ ನಾಸ್ತಿ = ರಾಮನಿಂದಲೂ ಮೇಲಾದ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಗತಿ ಹೇಳಿ ಇಲ್ಲೆ.

ರಾಮಸ್ಯ ದಾಸೋಸ್ಮ್ಯಹಂ

ದಾಸಃ + ಅಸ್ಮಿ + ಅಹಂ = ದಾಸೋಸ್ಮ್ಯಹಂ

ರಾಮಸ್ಯ ದಾಸಃ ಅಸ್ಮಿ  ಅಹಂ = ರಾಮನ ದಾಸ° ಆನು

ರಾಮೇ ಚಿತ್ತಲಯಃ ಸದಾ ಭವತು ಮೇ

ಸದಾ ರಾಮೇ ಮೇ ಚಿತ್ತಲಯಃ ಭವತು  = ಯಾವಾಗಳೂ ರಾಮನಲ್ಲಿ ಎನ್ನ ಮನಸ್ಸು ವಿಲೀನವಾಗಲಿ.

ಹೇ ರಾಮ ಮಾಮುದ್ಧರ ॥

ಓ ರಾಮನೇ !

ಮಾಮ್ + ಉದ್ಧರ = ಎನ್ನ ಮೇಲೆತ್ತು.

ಅದಾ! ಹೇಳ್ಳೆ ಬಾಕಿ ಆದ್ದದು – ಹೇ ರಾಮ! ಹೇಳಿ ಇದ್ದಲ್ಲದೋ? ಇದಕ್ಕೆ ಸಂಬೋಧನಾ ಪ್ರಥಮಾ ವಿಭಕ್ತಿ ಹೇಳ್ತವು. ದೆನಿಗೊಂಬಲೆ ಉಪಯೋಗಿಸುವದು. ಅಂದೊಂದರಿ ನಾವು ಇದರ ಉಪಯೋಗುಸಿದ ಶ್ಳೋಕಂಗಳ ನೋಡಿದ್ದು , ನೆಂಪಿದ್ದಾ? ಇಲ್ಲಿದ್ದು.

ಮತ್ತೊಂದರಿ ಓದಲೆ (ಪುನಃ ಪಠನಾರ್ಥಂ)

ರಾಮೋ ರಾಜಮಣಿಃ ಸದಾ ವಿಜಯತೇ ರಾಮಂ ರಮೇಶಂ ಭಜೇ

ರಾಮೇಣಾಭಿಹತಾ ನಿಶಾಚರಚಮೂಃ ರಾಮಾಯ ತಸ್ಮೈ ನಮಃ।

ರಾಮಾನ್ನಾಸ್ತಿ  ಪರಾಯಣಂ  ಪರತರಂ ರಾಮಸ್ಯ ದಾಸೋಸ್ಮ್ಯಹಂ

ರಾಮೇ ಚಿತ್ತಲಯಃ  ಸದಾ ಭವತು ಮೇ ಹೇ ರಾಮ ಮಾಮುದ್ಧರ ॥

~~~~~~~~~~~~~~~~~~

ಈಗ  ಈ ವಾಕ್ಯಂಗಳ  ಸಂಸ್ಕೃತಲ್ಲಿ ಬರವಲೆ ಎಡಿಗೋ ನೋಡಿ —

ರಾಮ – ರಾಮ° ಒಬ್ಬ ಮಹಾಪುರುಷ

ರಾಮನನ್ನು – ರಾಮನ ನೋಡು.

ರಾಮನಲ್ಲಿ – ರಾಮನಲ್ಲಿ ತುಂಬಾ ಒಳ್ಳೆ ಗುಣಂಗ ಇದ್ದು.

ರಾಮಂದ – ರಾಮಂದ ದೊಡ್ಡ ವ್ಯಕ್ತಿ ಇಲ್ಲೆ.

ರಾಮನಿಂದ – ರಾಮನಿಂದ ರಾವಣ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟ.

ರಾಮಂಗೆ – ರಾಮಂಗೆ ನಮಸ್ಕಾರ

ರಾಮನ – ರಾಮನ ಅಪ್ಪ ದಶರಥ

ಶಂಕರಾಚಾರ್ಯ  ಅದ್ವೈತ ಮತದ ಪ್ರತಿಪಾದಕ.

ಶಂಕರಾಚಾರ್ಯಂಗೆ  ಸಮರ್ಪಣೆ ಮಾಡು.

ಧರ್ಮಲ್ಲಿ ಶ್ರದ್ಧೆ ಬೇಕು.

~~~~~~~

ಹೀಂಗೆ ವಿಭಕ್ತಿಗಳ ಪರಿಚಯ ಇದ್ದರೆ ಸುಭಾಷಿತಗಳ/ಚೂರ್ಣಿಕೆಗಳ ಅರ್ಥ ಸುಲಭಲ್ಲಿ ಗೊಂತಕ್ಕು !

• Author
• Recent Posts

ಡಾಮಹೇಶಣ್ಣ

ಕೂಳಕ್ಕೋಡ್ಳು ಅಣ್ಣ ಹೇಳಿರೆ ಮದಲಿಂದಲೇ ಹಾಂಗೆ. ಓದುಗು, ಬರಗು.
ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಸಂಸ್ಕೃತ - ಎರಡರಲ್ಲಿದೇ ವಿಶೇಷ ಆಸಕ್ತಿ.
ಮಹೇಶಣ್ಣ ಹೇಳಿ ಇವರ ಹೆಸರು, ಎಂಗೊ ಎಲ್ಲ ಕೂಳಕ್ಕೂಡ್ಳಣ್ಣ ಹೇಳಿಯೇ ದಿನಿಗೆಳುದು.
ಊರಿಲಿ, ನೀರ್ಚಾಲು ಶಾಲೆಲಿ ಕಲಿವಗಳೇ ಹಾಂಗೆ - ಎಡಪ್ಪಾಡಿ ಬಾವ ಹೇಳುಗು - ಬಾಕಿ ಒಳುದವೆಲ್ಲ ಬಿಂಗಿ ಮಾಡಿಗೊಂಡು, ಮಾಷ್ಟ್ರನ ಅಂಗಿಗೆ ಶಾಯಿ ಹಾಕಿಯೊಂಡು ಆಡುವಗ, ಇವು ಕರೆಲಿ ಕೂದಂಡು ಓದುಗಡ.
ಮುಂದೆ ಉಜಿರೆಲಿ ಕಲ್ತುಗೊಂಡು ಇಪ್ಪಗಳೂ ಹಾಂಗೆಯೇ.
ಅಲ್ಲಿಂದಲೂ ಮುಂದೆ ತಿರುಪತಿಲಿ ಕಲ್ತವು - ಅಷ್ಟಪ್ಪಗ ಪ್ರತಿಸರ್ತಿ ಊರಿಂಗೆ ಬಪ್ಪಗಳೂ ಒಪ್ಪಣ್ಣಂಗೆ ಲಾಡು ಸಿಕ್ಕಿಯೋಂಡು ಇತ್ತು. 😉
ಈಗ, ಪ್ರಸ್ತುತ ಬೊಂಬಾಯಿಯ ಹತ್ರೆ ಐ.ಐ.ಟಿ ಹೇಳ್ತ ದೊಡ್ಡ ಕೋಲೇಜಿಲಿ -ಭಾರತಲ್ಲಿ ಆದ ವಿಜ್ಞಾನದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಬಗ್ಗೆ - ಪಚ್ಚಡಿ (Ph.D) ಮಾಡಿಕ್ಕಿ ಡಾಗುಟ್ರು ಆಯಿದವು.
ಕಿದೂರು ಬಾವನ ಹಾಂಗೆ ಮದ್ದಿನ ಇಂಜೆಕ್ಷನು ಕುತ್ತತ್ತ ಡಾಗ್‌ಟ್ರು ಅಲ್ಲ, ತತ್ವದ ಇಂಜೆಕ್ಷನು ಕುತ್ತುತ್ತ ಡಾಗ್‌ಟ್ರು.
ಕುಶಿ ಆವುತ್ತು, ನಮ್ಮೋರು ಮೇಗೆ ಮೇಗೆ ಹೋಪಗ. ಅಲ್ಲದಾ? ಅವಕ್ಕೆ ರಜ ಕುಶಾಲುದೇ ಇದ್ದು. ಚಿಂತನೆಯುದೇ ಇದ್ದು.
ಭಾರತೀಯರ ಸಂಶೋಧನೆಗಳ ಬಗೆಗೆ ಕಾಳಜಿಯುದೇ ಇದ್ದು. ನಮ್ಮೋರ ಹಿಂದಾಣೋರ "ಮಹತ್ವ"ದ ಬಗೆಗೆ ಹೆಮ್ಮೆಯುದೇ ಇದ್ದು.
ಒಪ್ಪಣ್ಣನ ಬೈಲಿಂಗೆ ಬಂದು ಶುದ್ದಿ ಹೇಳ್ತಿರಾ ಹೇಳಿ ಕೇಳುವಗ ಸಂತೋಷಲ್ಲಿ ’ಅಕ್ಕಪ್ಪಾ, ಧಾರಾಳ!’ ಹೇಳಿದವು. ಹಾಂಗಾಗಿ, ನಮ್ಮೋರ ಮಹತ್ವಂಗಳ ಹೇಳುಲೆ "ಮಹತ್ವ" ಹೇಳ್ತ ಅಂಕಣ, ಇವು ಬರದ್ದರ ಓದಿಕ್ಕಿ, ನಮ್ಮೋರ ಬಗೆಗೆ ನವಗೆಲ್ಲರಿಂಗುದೇ ಹೆಮ್ಮೆ ಬಂದು, ಹಿಂದಾಣೋರ ಮಹತ್ವ ಬಂದರೆ ಕೂಳೆಕ್ಕೋಡ್ಳಣ್ಣನ ಶ್ರಮ ಸಾರ್ಥಕ ಆದ ಹಾಂಗೆ.
ಓದಿ, ಒಪ್ಪ ಕೊಡಿ. "ಮಹತ್ವ"ದ ಮಾಹಿತಿಯ ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಗೊಳ್ಳಿ..!
ಆಗದೋ?

Latest posts by ಡಾಮಹೇಶಣ್ಣ (see all)

• ಸೌಂದರ್ಯಮಾಧುರ್ಯಶೋಭೇ!(ಅನುರಾಗ-ಗೀತಮ್) - November 13, 2014
• Hello world! - October 22, 2014
• ಅನುರಾಗ ರಾಗ - June 13, 2014