ಹೊಟ್ಟೆತುಂಬಿದ ಹೋಟ್ಳಜ್ಜ ಬೋಳುಗುಡ್ಡೆಲಿ ದನನೆಟ್ಟವಡ..!

~
ಅದಿರಳಿ, ನಿಂಗೊಗೆ ಹೋಟ್ಳಜ್ಜ°ನ ಗೊಂತಿದ್ದೋ?
ಗೊಂತಿಕ್ಕು ಹೇಳುಲೆಡಿಯ, ಹೋಟ್ಳಿಂಗೆಲ್ಲ ಹೋಪದು ಕಮ್ಮಿ ಅಲ್ಲದೋ ನಿಂಗೊ?! 🙂
ಅಪ್ಪಲೆ ಅವು ಸಾರಡಿ ಕೂಟದವೇ ಆದರೂ, ಮದಲಿಂಗೇ ಪಾಲು ತೆಕ್ಕೊಂಡು ಹೆರ ಹೋಗಿ, ಸುಮಾರು ಊರು, ವ್ಯಾಪ್ತಿಗಳ ಸುತ್ತಿ, ಕೊನೆಗೆ ಬೈಲಕರೆ ಶಾಲೆಬುಡಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣ ಜಾಗೆ ಮಾಡಿ ಕೂದವು.
ಈಗಾಣ ಜವ್ವನಿಗರ ಹಾಂಗೆ – ಬಚ್ಚದ್ದೆ ಏನಾರು ಕೂದ್ದಲ್ಲ ಅವು; ಬೇಕಾದಷ್ಟು ದುಡುದು, ದೇಹ ದಣುದು ಬಚ್ಚಿ ಮತ್ತೆಯೇ ಇಲ್ಲಿ ಬಂದು ಕೂದ್ಸು.
ಎಲ್ಲೆಲ್ಲಿಯೋ ರೈಟ° ಆಗಿಂಡು, ಅಡಿಗೆ ಮಾಡಿ, ಹೊಟ್ಟೆ ತುಂಬುಸಿ,  ನಂಬಿಕೆ ಬೆಳೆಶಿ, ಅಕೇರಿಗೆ ಯೇವದೋ ಕೆಟ್ಟ ಗಳಿಗೆಲಿ ದೆಶೆ ತಿರುಗಿ ದಾರಿಗೆ ಬಿದ್ದವು..
ಆರಿಂಗೂ ಬೇಡದ್ದ ಒಂದು ಒಣಕ್ಕಟೆ ಬೋಳುಗುಡ್ಡೆಯ ಬೈಲಕರೆಬಂಟ ಕಮ್ಮಿಗೆ ಈ ಅಜ್ಜಂಗೆ ಮಾರಿ ಕೈ ತೊಳಕ್ಕೊಂಡತ್ತು.
– ಅಂತೂ ವಾನಪ್ರಸ್ಥ ಕಾಲಲ್ಲಿ ಬೈಲಕರೆಗೆ ಬಂದವು.

ಅಂತೇ ಕೂದರೆ ಹೊಟ್ಟೆ ತುಂಬುತ್ಸು ಹೇಂಗೆ? ಉದುಪ್ಪತ್ತಿ ಏನಾರು ಬೇಕನ್ನೇ, ಜೀವನಕ್ಕೆ.
ಮದಲು ರೈಟ° ಆಗಿ ಅಡಿಗೆ ಅನುಭವ ಇದ್ದನ್ನೇ, ಹಾಂಗೆ, ಮೆಲ್ಲಂಗೆ ಒಂದು ಹೋಟ್ಳು ಹಾಕಿದವು.
ಹೋಟ್ಳು ಹೇದರೆ ಮನೆಯೇ; ಇಪ್ಪದೇ ಎರಡು ಕೋಣೆ, ಅದರ್ಲೇ ಎಲ್ಲವೂ – ಮನೆಯನ್ನೇ ಹೋಟ್ಳು ಹೇಳಿದವು.
ಅವು ಹೇಳಿಯಪ್ಪಗ ಜೆನಂಗಳೂ ಹೇಳುಲೆ ಸುರುಮಾಡಿದವು; ಹಾಂಗೆ ಅವು ಹೋಟ್ಳಜ್ಜ° ಆದವು.
~
ಹೋಟ್ಳು ನೆಡೆಷುದು ಹೇದರೆ ಸುಲಬವೋ? ಅಲ್ಲಪ್ಪ!
ಕಾಟುಕೋಳಿಗೆ ಶೆಂಕ್ರಾಂತಿ ಎಂತ ಲೆಕ್ಕ – ಹೇದ ಹಾಂಗೆ, ಆ ದಿನ – ಈ ದಿನ ಹೇದು ನೋಡ್ಳಿಲ್ಲೆ.  ನಿತ್ಯವೂ ಜೆಂಬಾರದ ಅಡಿಗೆ ಆಯೇಕು!
ಅದಕ್ಕೆ ಬೇಕಾದ ಸಾಮಾನು, ಸರಂಜಾಮು ರೂಡಿಮಾಡೇಕು, ತರೇಕು.
ಅದಕ್ಕಿಪ್ಪ ಒಲಗೆ ಸೌದಿ – ಬೇಸಗೆಲಿ ಅಟ್ಟಣೆ ಮಾಡೇಕು, ಮಳೆಗಾಲ ಬೇಕಾದಷ್ಟೇ ಒಡೆಷೆಕ್ಕು. ಚೌಕ್ಕಾರುವನ್ನೋ, ಬಾಬುವನ್ನೋ ಕಂಡು ಕಾಲಿಡಿಯೆಕ್ಕು.
ಅದೆಲ್ಲ ಅಲ್ಲದ್ದೆ, ರುಚಿರುಚಿಯಾಗಿ ಶ್ರದ್ಧೇಲಿ ಅಡಿಗೆ ಮಾಡೇಕು; ಇಂದು ಬಂದೋನು ನಾಳೆಯೂ ಬರೆಡದೋ!!
ಹು! ತಲೆ ತಿಂಬ ಒಯಿವಾಟುಗೊ.
~

ಹೋಟ್ಳಜ್ಜಂಗೆ ಇಷ್ಟೆಲ್ಲ ಮಾಡ್ಳೆ – ಅವಕ್ಕೆ ಪ್ರಾಯ ಎಂಭತ್ತೈದು ಕಳುದ್ದು ಪಾಪ!
ಪ್ರಾಯ ಆಗಿ ಬೆನ್ನು ಬಗ್ಗಿದ್ದರಲ್ಲಿ, ಸರ್ತ ನಿಂದಿಕ್ಕಲೆ ಎಡಿತ್ತಿಲ್ಲೆ, ತಾಂಗುಲೆ ಎಂತಾರು ಬೇಕಾವುತ್ತು – ಹೋಟ್ಳಿನ ಬೆಂಚೋ, ಬಾಗಿಲೋ, ದಾರಂದವೋ -ಎಂತಾರು.
ಅವರ ಎಜಮಾಂತಿ, ಹೋಟ್ಳಜ್ಜಿ ಇವರಿಂದ ಗಟ್ಟಿಮುಟ್ಟು ಇದ್ದರೂ – ಪ್ರಾಯಾಗಿ ಕೆಮಿ ಕೇಳ್ತಿಲ್ಲೆ!
ಸಂತಾನ ಭಾಗ್ಯ ಒದಗಿ ಬಯಿಂದಿಲ್ಲೆ ಅವಕ್ಕೆ, ಹಾಂಗಾಗಿ, ಅವಿಬ್ರೇ!
ಇಬ್ರೇ ಆಗಿ ಹೆಚ್ಚು ಸಮೆಯ ಇದ್ದಷ್ಟು ಹತ್ತರೆ ಆವುತ್ತವಡ ಅಲ್ಲದೋ?
ಇವರ ಕಂಡ್ರೆ ಆರುದೇ ಅಪ್ಪು ಹೇಳುಗು. ಹಾಂಗಿರ್ತ – ಆದರ್ಶ ದಂಪತಿಗೊ ಅವು; ಕೆಮರದ ಮುಂದೆ ಅಲ್ಲ, ನಿಜಜೀವನಲ್ಲಿ!
ಆದರೂ ಹೋಟ್ಳು ಮಾಡಿಯೇ ಮಾಡಿದವು.

~
ಹೋಟ್ಳು ಬೈಲಕರೆ ಶಾಲೆಯ ಹತ್ತರೇ ಇರ್ತ ಕಾರಣ ಊಟಕಾಪಿ ಒಳ್ಳೆತ ಕರ್ಚಿ ಆವುತ್ತು; ಶಾಲೆ ಇಪ್ಪ ಸಮೆಯಲ್ಲಿ.
ಹನ್ನೆರಡೂಮುಕ್ಕಾಲಕ್ಕೆ ಬೆಳ್ಳುಳ್ಳಿಒಗ್ಗರಣೆ ಚೊಯಿಂಕನೆ ಬಿದ್ದು ಪರಿಮ್ಮಳ ಹೆರಡುವಗಳೇ ಮಕ್ಕೊಗೆ ಗೊಂತಪ್ಪದು – ಗಂಟೆ ಬಡಿವಲಾತು ಹೇಳಿಗೊಂಡು.
ಶಾಲೆ ಮಾಷ್ಟ್ರಕ್ಕೊಗೂ, ಕೆಲವು ಮಕ್ಕೊಗೂ ಅಲ್ಲಿಯೇ ಮಧ್ಯಾಹ್ನದ ಊಟ.
ಮಾಷ್ಟ್ರಕ್ಕೊ, ಬಂದ ಇನ್ಸುಪೆಕ್ಟ್ರ°, ಮಕ್ಕಳ ಅಪ್ಪಮ್ಮಂದ್ರು – ಎಲ್ಲೋರಿಂಗೂ ಅದೇ ಹೋಟ್ಳಿಂದ ಕಾಪಿಚಾಯ.

ವ್ಯಾಪಾರ ಒಳ್ಳೆತ ಆವುತ್ತು ಹೇಳಿಗೊಂಡು ಅತಿ ಆಶೆ ಮಾಡ್ತವಿಲ್ಲೆ; ಅವರ ಕೈ ಧಾರಾಳ ಹೇಳಿ ಎಲ್ಲೋರುದೇ ಹೇಳುಗು.
ಈಗಾಣ ಹೋಟ್ಳು ನಮುನೆ ಅರೆಹೊಟ್ಟೆಯ ಪ್ಲೇಟು ಊಟ ಅಲ್ಲ; ಬೇಕಾದಷ್ಟು ಬಳುಸುಗು; ಹೊಟ್ಟೆತುಂಬ.
ತೊಂಡೆಕಾಯಿಯೋ, ಬೀಟ್ರೋಟೋ ಮಣ್ಣ ತಾಳು; ಸೌತ್ತೆಯೋ, ಬಸಳೆಯೋ ಮಣ್ಣ ಕೊದಿಲು; ಮೆಣಸಿನ ಪೋಡಿ, ಒಂದು ಗ್ಳಾಸು ಮಜ್ಜಿಗೆ; ಬ್ರಾಮ್ಮರು ಆರಾರು ಹೋದರೆ ಒಂದು ಗ್ಲಾಸು ನೀರು. ಊಟ ಅಷ್ಟೇ.
ಅಷ್ಟಾರೂ ಆರು ಕೊಡ್ತ ಬೇಕೆ! ಮತ್ತೆ, ಈಗಾಣ ಕಾಲಲ್ಲಿ ಹತ್ರುಪಾಯಿಗೆ ಇದರಿಂದ ಹೆಚ್ಚಿಗೆ ಎಂತರ ಸಿಕ್ಕುಗು ಭಾವಾ?
ಎಡೆಹೊತ್ತಿಲಿ ಗೋಳಿಬಜೆಯೋ, ಗೆಣಂಗು ಪೋಡಿಯೋ, ಬನ್ಸೋ, ಉಂಡೆಗಸಿಯೋ – ಎಂತಾರು ಇಕ್ಕು.
ಹಾಂಗಾಗಿ ಬೈಲಕರೆ ರಿಕ್ಷದವು, ಹತ್ತರಾಣ ಅಂಗುಡಿಯವು, ಪೇಟೆಕೆಲಸದವು – ಎಲ್ಲೋರಿಂಗೂ ಅನುಕೂಲ ಆತದಾ!

ಗಣೇಶಮಾವ° ಹೊತ್ತೋಪಗಳಾ ಮಣ್ಣ ಆ ದಾರಿಲೆ ಹೋವುತ್ತರೆ ಒಂದು ಪ್ಳೇಟು ಗೋಳಿಬಜೆಯೂ, ಒಂದು ಚಾಯವೂ ಹೊಡದು ಬಕ್ಕು. ಇವಕ್ಕೆ ಹೊಟ್ಟೆತುಂಬುದರಿಂದಲೂ ಹೆಚ್ಚು, ಅಜ್ಜಂಗೆ ಏನಾರು ರಜ ಚಿಲ್ಲರೆ ಆವುತ್ತಾರೆ ಆಗಲಿ – ಹೇಳ್ತ ಮನಸ್ಸೂ ಇದ್ದು, ಅದರ ಹಿಂದೆ!
ಹೋಟ್ಳಜ್ಜ° ಆರೋಗ್ಯಲ್ಲಿ ಇದ್ದವು, ಹೋಟ್ಳೂ ಆರೋಗ್ಯಲ್ಲಿ ಇದ್ದು. ಇರಳಿ, ಇನ್ನು ಹದ್ನೈದೊರಿಶ ಆದರೆ ಅವಕ್ಕೆ ನೂರೊರಿಶ ಆವುತ್ತು; ಆಗಲಿ ಹೇಳ್ತದು ಒಪ್ಪಣ್ಣನ ಆಶಯ.
ಬೈಲಕರೆ ಬಂಟ ಅವಕ್ಕೆ ಬೋಳುಗುಡ್ಡೆ ಜಾಗೆ ಕೊಟ್ಟಿದು ಹೇಳಿತ್ತಿದ್ದೆ ಅಲ್ಲದೋ; ಈಗ ಆ ವಿಶಯಕ್ಕೆ ಬಪ್ಪೊ°.
~
ಈಗ ಜಾಗಗೆ ಎಲ್ಲಿಲ್ಲದ್ದ ಕ್ರಯ; ಅದರ್ಲೂ ಮಾರ್ಗದಕರೆ ಜಾಗಗೆ ವಿಪರೀತ ಕ್ರಯ.
ಒಳ್ಳೆ ಜಾಗೆಲಿ ಒಂತುಂಡು ಜಾಗೆ ಇದ್ದೋನುದೇ ಈಗ ಲಕ್ಷಾಧಿಪತಿ!
ಅದೇ ಲೆಕ್ಕಲ್ಲಿ ಕ್ರಯ ತೆಗದರೆ, ಹೋಟ್ಳಜ್ಜನೂ ಈಗ ಲಕ್ಷಾಧಿಪತಿಯೇ!
ಆದರೆ, ಅವು ಕೊಡವು; ಆ ಹೋಟ್ಳುಮನೆ, ಆ ತುಂಡು ಜಾಗೆಯ ಬಿಟ್ರೆ ಅವಕ್ಕಿಬ್ರಿಂಗೆ ಬೇರೆ ಎಂತ್ಸರ ಇದ್ದು – ಬೇಕೇ?
~
ಜಾಗೆಯ ಬೆಲೆ ಏರಿದ ಹಾಂಗೇ, ಬಂದವಸ್ತು ಮಾಡ್ತದೂ ಏರಿದ್ದು.
ಒಂತುಂಡು ಜಾಗೆ ಇದ್ದರೆ ಅದಕ್ಕೆ ಲಾಯಿಕದ ಬೇಲಿ ಹಾಕಿ “ಮಾರಾಟಕ್ಕಿಲ್ಲ” ಹೇಳಿ ಬರೆತ್ತದು ಈಗಾಣ ಹೊಸಾ ಕ್ರಮ.
ಹಾಂಗುದೇ ಮಾರಾಟಕ್ಕಿದ್ದರೆ, “ಮಾರಾಟಕ್ಕಿಲ್ಲ” ಹೇಳಿ ಬರದು ಪೋನ್ನಂಬ್ರ ಬರೆತ್ತವು! 😉
ಅದಿರಳಿ.
ಎಲ್ಲೋರುದೇ ಬಂದವಸ್ತು ಮಾಡಿಗೊಂಬಗ ಹೋಟ್ಳಜ್ಜಂದೇ ಬಂದವಸ್ತು ಮಾಡೆಡದೋ – ಅಲ್ಲದ್ದರೆ ಮಾರ್ಗದಕರೆ ಇಪ್ಪ ಅಲ್ಪಸಂಕ್ಯಾತರು ಬಂದು ಗುಡಿಚ್ಚೆಲು ಕಟ್ಟಿರೆ!
ಹಾಂಗೆ, ಎಡಿಗಾರೂ, ಎಡಿಯದ್ರೂ – ಲಾಯಿಕದ ಬೇಲಿ ಹಾಕುಸಿದವು ಮೊನ್ನೆ ಬೇಸಗೆಲಿ.
ಆರಡಿ ಎತ್ತರದ ತಂತಿ ಬೇಲಿ, ಮೊನ್ನೆ ಮಳೆಗಾಲಲ್ಲಿ ಅದಕ್ಕೆ ದಾಸನ ಸೆಸಿ ನೆಡುಸಿದವು.
~
ಹೋಟ್ಳಜ್ಜನ ಜಾಗಗೆ ಬೇಲಿಹಾಕುಸಿ, ಒಳ ಸಜ್ಜಿ ಮಾಡಿದ ಶುದ್ದಿ ಊರೊಳ ತಿರುಗಿತ್ತು.
ಎಂತಾರು ಕೃಷಿ ಇದ್ದೋ – ಹೇಳ್ತ ನಮುನೆಲಿ ಗಟ್ಟಿಬೇಲಿ ಕಂಡ್ರೆ ಆರಿಂಗಾರೂ ಒಂದರಿ ಯೋಚನೆ ಬಕ್ಕು!
ಅಂಬಗ, ಅಡಕ್ಕೆ ಸೆಸಿ ನೆಡ್ತವೋ? ಚೆ, ಅದರ ನೋಡಿಗೊಂಬಲೆ ಎಡಿಯ ಅವರ ಕೈಂದ.
ಅಡಕ್ಕೆ ಸೆಸಿಗೆ ಬೇಕಾದ ಪೋಚಕಾನ ಮಾಡಿಗೊಂಬಲೆ, ಅದುದೇ ಈ ಹೋಟ್ಳಿನ ಎಡಕ್ಕಿಲಿ ಅವರಿಂದ ಪೂರೈಶ.
ಅಂಬಗ ತೆಂಗು ನೆಡ್ತವೋ?
ಕರ್ಚಿಗೆ ತಕ್ಕ ಜಾಗೆಕರೇಲಿ ಸುತ್ತಲೂ ಒಂದು ಸಾಲು ಇದ್ದು; ಇನ್ನು ನೆಡುಕೆ ಪುನಾ ಹಾಕವು!
ಅಂಬಗ ಬೇರೆಂತರ? ಅವು ರಬ್ಬರು ನೆಡುಸುತ್ತವಡ – ಹೇಳಿ ಕೆಲವು ಜೆನ ಗಾಳಿಶುದ್ದಿ ಹಬ್ಬುಸಿದವು.
ಈಗ ಕಾಲಿಜಾಗೆ ಕಂಡ್ರೆ ರಬ್ಬರು ನೆಡ್ತದು ಕೆಲವು ಜೆನರ ಕ್ರಮ ಇದಾ!
ಶುದ್ದಿ ಹಾಂಗೇ ಇದ್ದತ್ತು, ಅದರಷ್ಟಕೇ.
~

ಕೊಳಚ್ಚಿಪ್ಪು ಭಾವನ ನಾಂದಿ ಮೊನ್ನೆ.
ಸೋದರಮಾವ° ಕೈ ಅಡ್ಡ ತಡವದಲ್ಲದ್ದರೆ ಸೀತ ಕಾಶಿಗೇ ಹೋಪ ಹಾಂಗಿತ್ತು; ಹೆರಟ ಪೋರ್ಸು ಕಾಂಬಗ!!
ಮತ್ತೆ, ಪರಿಮ್ಮಳ ಅಡಿಗೆ ನೆಂಪಾತೋ ಏನೋ – ಸೋದರಮಾವಂಗೆ ದೂರು ಹಾಕಿ ಒಪಾಸು ಒಳುದ°, ಮನೆಲಿಯೇ.
ಮದುವೆ ಕಳಿಶಿಕ್ಕಿಯೇ ಹೋಗೀತೆ –ಹೇಳಿಗೊಂಡು! ಹು!!

ಅದಿರಳಿ, ಅಲ್ಲಿಂದ ಊಟ ಕಳಿಶಿಗೊಂಡು ನಾವು ಹೆರಟತ್ತು; ಗಣೇಶಮಾವನ ಒಟ್ಟಿಂಗೆ.
ಊರೋರ ಶುದ್ದಿಯೇ ಮಾತಾಡಿಗೊಂಡು ಬಪ್ಪಗ ಹೋಟ್ಳಜ್ಜನ ಶುದ್ದಿಯೂ ಬಂದೇ ಬಿಟ್ಟತ್ತು.
ಸುಮಾರು ಸಮೆಯಂದ ಊರೋರಿಂಗೆ ಉತ್ತರ ಗೊಂತಿಲ್ಲದ್ದ ಪ್ರಶ್ನೆ ಒಂದಿದ್ದಲ್ಲದೋ – ಅಂಬಗ ಹೋಟ್ಳಜ್ಜ ಆ ಕಾಲಿಜಾಗೆಲಿ ಎಂತರ ನೆಡ್ತವಡ? ಕೇಳಿಯೇಬಿಟ್ಟೆ, ಗಣೇಶಮಾವಂಗೆ ಗೊಂತಿದ್ದೋ ಏನೋ – ಹೇಳಿಗೊಂಡು.

ಮೊನ್ನೆಇತ್ಲಾಗಿ ಬೈಲಕರೆಲಿ ಹೋಪಗ ಒಂದಾರಿ ಹೋಟ್ಳಿಂಗೆ ಹೊಕ್ಕೆರಟಿದವಡ, ಗಣೇಶಮಾವ°.
ಅಷ್ಟಪ್ಪಗ ಹೋಟ್ಳಜ್ಜನ ಕೈಲಿ ಮಾತಾಡಿದ್ದರ ಹೇಳಿದವು.
ಗಣೇಶಮಾವ° ಹೇಳಿದ ಶುದ್ದಿ ಕೇಳಿ ಕೊಶಿಯೂ, ಆಶ್ಚರ್ಯವೂ ಒಟ್ಟಿಂಗೇ ಆತು.
ಅದೆಂತರ?
~
ಹೋಟ್ಳಜ್ಜ° ಆ ಕಾಲಿಜಾಗೆಲಿ – ದನ ನೆಟ್ಟವು ಒಪ್ಪಣ್ಣಾ – ಹೇಳಿದವು ಗಣೇಶಮಾವ°.
ಅರೆ! ಇದೊಂದು ಹೊಸತ್ತನ್ನೇ – ಹೇದು ಕಂಡತ್ತು.
ವಿವರವಾಗಿ ಕೇಳುವಗ ವಿವರುಸಿಗೊಂಡು ಹೋದವು.
ಬಂದವಸ್ತು ಮಾಡಿದ ಆ ಜಾಗೆಲಿ ಹೋದ ಮಳೆಗಾಲ ಕಾಟು ಬಲ್ಲೆ ಎಲ್ಲ ಕೆರಸಿ, ಸೀಮೆಹುಲ್ಲು ನೆಡುಸಿದವಡ. ಕರೆ ಕರೆಲಿ ಜಾಗೆ ಇಪ್ಪಲ್ಲಿ ರಜ ರಾಗಿಯೂ, ಜೋಳವೂ ಬಿಕ್ಕಿದವಡ.
ಮಳೆಗಾಲ ಕಳುದಪ್ಪದ್ದೇ, ಪಷ್ಟ್ಲಾಸು ಚಿಗುರಿ ಬಯಿಂದಾಡ. ಸಾಲಿಲಿ ಸೀಮೆಹುಲ್ಲು ನೆಗದು ಬಂದರೆ, ಕರೆಕರೆಲಿ ರಾಗಿಜೋಳದ ಸೆಸಿಯೂ ಬಯಿಂದಾಡ.
ಇದೆಲ್ಲ ಆರಿಂಗೆ?
ದನಗೊಕ್ಕೆ.
~

ಅವರ ಸಣ್ಣ ಹೋಟ್ಳುಮನೆಯ ಕರೆಲೇ ಸವುದಿ ಕೊಟ್ಟಗೆ ಇದ್ದಲ್ಲದೋ.
ಆ ಕೊಟ್ಟಗೆಯ ಒಂದು ಹೊಡೆಲಿ ಸೌದಿ ಇದ್ದರೆ, ಇನ್ನೊಂದು ಹೊಡೆಲಿ – ಕೆಂಪಿಯೂ, ಭಾಗ್ಯನೂ – ಎರಡು ದನಗೊ ಇದ್ದವು; ಊರ ದನಗೊ.
ಹೋಟ್ಳಿನ ಅಡಿಗೆಲ್ಲಿ ಒಳುದ್ದರ, ಹೆಜ್ಜೆ ತೆಳಿಯ, ಬೆಂದಿಬಾಗವ – ಎಲ್ಲ ಅವಕ್ಕೆ ಕೊಟ್ಟು ಕೊಟ್ಟೂ, ಒಳ್ಳೆ ಗೆನಾಕೆ ಬೆಳದ್ದವುದೇ.
ಈ ಅಜ್ಜಿ ಎಡೆಹೊತ್ತಿಲಿ ಹೋಗಿಹೋಗಿ ಅವರ ಮೈ ಮುಟ್ಟುಗು, ಕೊಂಗಾಟಲ್ಲಿ ಬೆಳದ್ದವು.
ಇಷ್ಟೊಳ್ಳೆ ಗುಡ್ಡೆ ಇಪ್ಪಗ ಈ ದನಗಳ ಹಟ್ಟಿಲೇ ಕಟ್ಟಿ ಕೈಕ್ಕಾಲು ಜಡ ಬರುಸುತ್ತದು ಎಂತ್ಸಕೇ ಹೇಳಿಗೊಂಡು ಹೋಟ್ಳಜ್ಜಂಗೇ ತಲಗೆ ಬಂತಾಡ.
ಅದಕ್ಕೇ, ಆ ಕಾಲಿಗುಡ್ಡೆಗೆ ಬೇಲಿ ಹಾಕಿ, ಅಲ್ಲಿ ರಜ ಮೇವು ತಯಾರುಮಾಡಿ; ಮೊನ್ನೆ ನವರಾತ್ರಿಂದ ಅವರದ್ದೇ ದನ ಅವರದ್ದೇ ಗುಡ್ಡಗೆ ಹೋಪಲೆ ಸುರುಮಾಡಿತ್ತಡ.
~

ಗಣೇಶಮಾವ° ಹೇಳುವಗ ಒಪ್ಪಣ್ಣಂಗೆ ಒಂದು ಮುಖ್ಯ ಸಂಗತಿ ಗಮನುಸಿ ಹೋತು.

ದನ ನೆಡುದು:
ಗಣೇಶಮಾವ° ವಿವರುಸುವಗ ’ಆ ಜಾಗೆಲಿ ದನ ನೆಟ್ಟವಡ’ ಒಪ್ಪಣ್ಣಾ – ಹೇಳಿದವಲ್ಲದೋ. ಎಷ್ಟೊಳ್ಳೆ ಮಾತು.
ಶುದ್ಧ ಭಾಶೆಲಿ ಒಂದರ ನೆಡುದು – ಹೇಳಿರೆ ಎಂತ ಅರ್ತ?
ಒಂದು ವಸ್ತುವಿನ ಪ್ರತಿಷ್ಠೆಮಾಡಿ, ಅದಕ್ಕೆ ಬಂದವಸ್ತು ಕೊಟ್ಟು, ರಕ್ಷಣೆ ಒದಗುಸಿ, ಅದಕ್ಕೆ ಎಂತದೂ ತೊಂದರೆ ಬಾರದ್ದ ಹಾಂಗೆ ಕಾವದು. ಅಪ್ಪೋಲ್ಲದೋ!
ರಬ್ಬರು ನೆಡುದು – ಹೇಳ್ತವು.
ಅದಕ್ಕೆ ಬೇಕಾದ ಬೇಲಿ, ಕೊದಂಟಿ ಪೂರ ಹಾಕಿ, ಸುಣ್ಣ, ಬಣ್ಣ ಎಲ್ಲ ಮೆತ್ತಿ – ಈಟು ಗೊಬ್ಬರ ಸೊರುಗಿ, ನೋಡಿಗೊಂಬದು.
ಹಾಂಗೆಯೇ, ಹೋಟ್ಳಜ್ಜ° – ಬೇಕಾದ ಬಂದವಸ್ತು ಬೇಲಿ ಮಾಡಿಕ್ಕಿ, ಮೇವು ತೆಯಾರು ಮಾಡಿಕ್ಕಿ, ಆ ಗುಡ್ಡೆಲಿ ದನಗೊ ಸ್ವಚ್ಛಂದವಾಗಿ ತಿರುಗುತ್ತ ಹಾಂಗೆ ನೋಡಿಗೊಂಡವು.
~
ನಮ್ಮೂರಿನ ನಮ್ಮೋರಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟು ಜೆನಕ್ಕೆ ಬೋಳುಗುಡ್ಡೆ ಇಲ್ಲೆ! ಎಲ್ಲೋರುದೇ ದನ ನೆಡ್ಳೆ ಸುರು ಮಾಡಿರೆ ಕಾಸ್ರೋಡು ತಳಿ ತುಂಬಿ ಹೋಗದೋ?
ತುಂಬ ಬೇಡ, ಅರ್ದ ಎಕ್ರೆ, ಹತ್ತು ಸೆಂಟ್ಸು ಇದ್ದರೂ ಸಾಕು, ಒಂದು ಊರ ದನಕ್ಕೆ.
ಅದರಷ್ಟಕೇ ಬೇಕಾದ್ದರ ತಿಂದುಗೊಂಡು, ಸಗಣ ಕೊಟ್ಟುಗೊಂಡು, ಫಲವತ್ತು ಮಾಡಿಗೊಂಡು, ಚೆಂದಲ್ಲಿ ಓಡಾಡಿಗೊಂಡು ಇರ್ತು. ನವಗೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಬಿಟ್ಟ ಆಹಾರ ಸಾಕು ಅವಕ್ಕೆ, ಸಂತೋಷಲ್ಲಿ ತಿಂದು ನವಗೆ ಅಮೃತ ಕೊಡ್ತವು.

ಜಾಗೆ ಕಂಡ್ರೆ ರಬ್ಬರೋ, ಅಡಕ್ಕೆಯೋ ನೆಡ್ತವು; ಆದರೆ ರಜ ಜಾಗೆ ದನಗೊಕ್ಕೆ ತೆಗದು ಮಡಗಿ, ಒಂದು ಊರದನವ ಸಾಂಕಿ, ಅಲ್ಲಿ ತಿರುಗಲೆ ಬಿಟ್ಟು ’ಗೋಮಾಳ’ ಮಾಡಿರೆ ಎಷ್ಟು ಚೆಂದ ಭಾವ!
ಮದಲಿಂಗೆ ದನಗಳದ್ದೇ ಜಾಗೆ ಅದು; ಈಗ ಬೇಲಿ ಹಾಕಿದ ಕಾರಣ ನಮ್ಮದಾದ್ದದು ಅದೆಲ್ಲ! ಅಲ್ಲದೋ?
ಆ ಲೆಕ್ಕಲ್ಲಿ ನೋಡಿರೆ ಹೋಟ್ಳಜ್ಜನ ಈ ಗೋಸೇವೆ ಮಹತ್ಕಾರ್ಯ ಹೇಳ್ತದು ಬೈಲಿನೋರೆಲ್ಲ ಒಪ್ಪೇಕಾದ ವಿಚಾರವೇ.

~

ದೊಡ್ಡದೊಡ್ಡ ಜಾಗೆ, ಮನೆ, ಗುಡ್ಡೆ ಇಪ್ಪೋರು ಆಗಿದ್ದರೆ ಈ ಜಾಗೆಲಿ ಎಂತ ಮಾಡ್ತಿತವು?
ಈಗಾಣ ಕ್ರಯ ನೋಡಿರೆ ರಬ್ಬರೋ ಮಣ್ಣ ಹಾಕುತಿತವು; ಅಲ್ಲದ್ದರೆ ಯೇವದಾರು ಮಾಪುಳೆಗೆ ಕೊಟ್ಟು ಕೈ ಮುಗಿತ್ತಿತವು.
ಆದರೆ ಈ ಹೋಟ್ಳಜ್ಜ ಅಲ್ಲಿ ದನ ನೆಟ್ಟವಲ್ಲದೋ – ಅದಕ್ಕೆ ಹೇಳಿದ್ದು ಅವರದ್ದು “ಹೊಟ್ಟೆ ತುಂಬಿದ್ದು” ಹೇಳಿಗೊಂಡು.
ಹೊಟ್ಟೆಯೂ ಅಲ್ಲದ್ದೆ, ಮನಸ್ಸೂ ತುಂಬಿದ್ದು -ಹೇಳ್ತದು ನಿಸ್ಸಂಶಯ.

ಬೈಲಕರೆಗೆ ಹೋಪಲಿದ್ದರೆ ಒಂದಾರಿ ಹೋಟ್ಳಜ್ಜನಲ್ಲಿ ಚಾಯ ಕುಡಿಯಲೆ ಮರೇಡಿ.
ನಿಂಗಳದ್ದೂ- ಅವರದ್ದೂ ಹೊಟ್ಟೆ ತುಂಬಲಿ. ಆತೋ?

ಒಂದೊಪ್ಪ: ದನ ನೆಟ್ಟರೆ ಹಾಲು ಸಿಕ್ಕುತ್ತು; ರಬ್ಬರು ನೆಟ್ರೂ ಹಾಲು ಸಿಕ್ಕುತ್ತು. ಆದರೆ, ಕುಡುದರೆ?

ಸೂ: ಪಟ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ಟಿಂದ