ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾ – ತೃತೀಯೋsಧ್ಯಾಯಃ – ಕರ್ಮಯೋಗಃ – ಶ್ಲೋಕಂಗೊ – 1-10

ನ ಕರ್ಮಣಾಮ್ ಅನಾರಂಭಾತ್ ನೈಷ್ಕರ್ಮ್ಯಮ್ ಪುರುಷಃ ಅಶ್ನುತೇ । ನ ಚ ಸಂನ್ಯಸನಾತ್ ಏವ ಸಿದ್ಧಿಮ್ ಸಮಧಿಗಚ್ಛತಿ ।

ಅನ್ವಯ

ಕರ್ಮಣಾಮ್ ಅನಾರಂಭಾತ್ ಪುರುಷಃ ನೈಷ್ಕರ್ಮ್ಯಂ ನ ಅಶ್ನುತೇ । ಕರ್ಮಣಾಂ ಚ ಸಂನ್ಯಸನಾತ್ ಏವ ಸಿದ್ಧಿಂ ನ ಸಮಧಿಗಚ್ಛತಿ ।

ಪ್ರತಿಪದಾರ್ಥ

ಕರ್ಮಣಾಮ್ – ವಿದ್ಯುಕ್ತಕರ್ತವ್ಯಂಗಳ, ಅನಾರಂಭಾತ್ – ಆಚರುಸದೆ ಇಪ್ಪದರಿಂದ, ಪುರುಷಃ – ಮನುಷ್ಯ°, ನೈಷ್ಕರ್ಮ್ಯಮ್ – ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳಿಂದ ಬಿಡುಗಡೆಯ, ನ ಅಶ್ನುತೇ – ಸಾಧಿಸುತ್ತನಿಲ್ಲೆ, ಕರ್ಮಣಾಮ್ – ವಿದ್ಯುಕ್ತಕರ್ತವ್ಯಂಗಳ, ಚ – ಕೂಡ, ಸಂನ್ಯಸನಾತ್ – ವಿರಕ್ತಿಂದ, ಏವ – ಕೇವಲ, ಸಿದ್ಧಿಮ್ – ಜಯವ,  ನ ಸಮಧಿಗಚ್ಛತಿ – ಹೊಂದುತ್ತನಿಲ್ಲೆ.

ಅನ್ವಯಾರ್ಥ

ಕಾರ್ಯಮಾಡುವದರಿಂದಲೇ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳಿಂದ ಬಿಡುಗಡೆ ಹೊಂದಲೆಡಿಯ. ವೈರಾಗ್ಯ ಮಾತ್ರದಿಂದಲೇ ಪರಿಪೂರ್ಣತೆಯ ಸಾಧುಸಲೂ ಎಡಿಯ.

ತಾತ್ಪರ್ಯ / ವಿವರಣೆ

ಲೌಕಿಕ ಜನರ ಹೃದಯಂಗಳ ಪರಿಶುದ್ಧಗೊಳುಸಲೆ ವಿಧಿಸಿಪ್ಪ ಕರ್ತವ್ಯಂಗೊ ಇದ್ದು. ಅವುಗಳ ನಿರ್ವಹಿಸಿ ಪರಿಶುದ್ಧನಾದನಂತರ ಮನುಷ್ಯ° ಸಂನ್ಯಾಸವ ಸ್ವೀಕರುಸಲಕ್ಕು. ಪರಿಶುದ್ಧವಾಗದ್ದೇ ಥಟ್ಟನೆ ಸಂನ್ಯಾಸ ಸ್ವೀಕರುಸಿದ ಮಾತ್ರಕ್ಕೆ ಮನುಷ್ಯಂಗೆ ಜಯವು ಲಭಿಸುತ್ತಿಲ್ಲೆ. ಅನುಭವಗಮ್ಯ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರ ಅಭಿಪ್ರಾಯಲ್ಲಿ, ಸಂನ್ಯಾಸವ ಸ್ವೀಕರುಸಿದ ಮಾತ್ರಂದ ಅಥವಾ ಫಲಾಪೇಕ್ಷಿತ ಕರ್ಮಂದ ದೂರವಾದ ಮಾತ್ರಕ್ಕೇ ಮನುಷ್ಯ ನಾರಾಯಣಂಗೆ ಸಮನಾವುತ್ತ°.  ಆದರೆ, ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ ಇದರ (ಈ ತತ್ವವ) ಒಪ್ಪುತ್ತನಿಲ್ಲೆ. ಹೃದಯವು ಶುದ್ಧವಾಗದ್ದೆ ಸಂನ್ಯಾಸವು ಸಾಮಾಜಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಕ್ಷೋಭೆಯಷ್ಟೇ ಆವುತ್ತು. ಅದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ಮನುಷ್ಯ° ತನ್ನ ನಿಯತ ಕರ್ತವ್ಯಂಗಳ ಮಾಡಿಗೊಂಡು ಭಗವಂತನ ಅಲೌಕಿಕ ಸೇವೆಲಿ ನಿರತನಾದರೆ, ಈ ಗುರಿಲಿ ಸಾಧಿಸಿದುದೆಲ್ಲವ ಭಗವಂತ ಸ್ವೀಕರುಸುತ್ತ°. “ಸ್ವಲ್ಪಮ್ ಅಪ್ಯಸ್ಯ ಧರ್ಮಸ್ಯ ತ್ರಾಯತೇ ಮಹತೋ ಭಯಾತ್” – ಎರಡ್ನೇ ಅಧ್ಯಾಯಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದ್ದದು., ಇಂತಹ ತತ್ವವ ಸ್ವಲ್ಪಮಟ್ಟಿಂಗೆ ಆಚರಿಸಿದರೂ ಅಂತಹ ಮನುಷ್ಯ° ಮಹಾ ಕಷ್ಟಂಗಳ ನಿಭಾಯಿಸಬಲ್ಲ. ಶಾಸ್ತ್ರಂಗಳಲ್ಲಿ ಹೇಳಿಪ್ಪಂತೆ ಕರ್ಮ ಬಂಧನದ ದಾರಿ ಮತ್ತು ಜ್ಞಾನ ಬಿಡುಗಡೆಯ ದಾರಿ. ಕರ್ಮಂಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗದ್ದೆ ಇಪ್ಪದರಿಂದ ಕರ್ಮಂಗಳಿಂದ ಬಿಡುಗಡೆ ಹೊಂದುತ್ತನಿಲ್ಲೆ. ಕರ್ಮಫಲವ ತೊರೆದ ಮಾತ್ರಕ್ಕೆ ಸಿದ್ಧಿಯೂ ಪಡವಲೆಡಿಯ. ಕೃಷ್ಣ ಉಪದೇಶಿಸಿದಾಂಗೆ, ಮೋಕ್ಷಕ್ಕೆ ಜ್ಞಾನಪ್ರದವಾದ ಮತ್ತು ಕರ್ಮಪ್ರದವಾದ ಎರಡು ಮಾರ್ಗಂಗೊ. ಮೋಕ್ಷ ನಿಷ್ಕ್ರರ್ಮಂದ ಪಡೆಯುವಂತದ್ದು. ಕರ್ಮ-ಬಂಧಕ ಹೇಳ್ತರೆ, ಒಂದು ಶರೀರಲ್ಲಿ ಜೀವ ಏನೂ ಕರ್ಮ ಮಾಡದ್ದೆ ಇಪ್ಪಲೆ ಸಾಧ್ಯವೇ ಇಲ್ಲೆ. ದೇಹ ಬಂದ ಮೇಲೆ ಕರ್ಮ ಕ್ರಿಯೆ ನಡದೇ ತೀರುತ್ತು. ಕರ್ಮ ಮಾಡುವುದರ ಬಿಟ್ಟ ತಕ್ಷನ ಮೋಕ್ಷ ದೊರಕಲೆ ಅಸಾಧ್ಯ. ಮೂಲತಃ ಕರ್ಮ ತೊರವಲೂ ಸಾಧ್ಯ ಇಲ್ಲೆ. ಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ಪೂರಕವಲ್ಲದ ಕರ್ಮ ಬಂಧಕ. ಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ಪೂರಕವಾದ ಕರ್ಮ ಎಂದೂ ಬಂಧಕವಲ್ಲ. ಕರ್ಮದ ಫಲವ ಬಯಯದೇ ಇದ್ದ ತಕ್ಷನ ಸಿದ್ಧಿಯೂ ಆಗ. ಕೇವಲ ಕರ್ಮತ್ಯಾಗ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಎಂದೂ ಸಿದ್ಧಿ ಪಡವಲೆ ಸಾಧ್ಯ ಇಲ್ಲೆ.

ಶ್ಲೋಕ

ನ ಹಿ ಕಶ್ಚಿತ್ ಕ್ಷಣಮಪಿ ಜಾತು ತಿಷ್ಠತ್ಯಕರ್ಮಕೃತ್ ।
ಕಾರ್ಯತೇ ಹ್ಯವಶಃ ಕರ್ಮ ಸರ್ವಃ ಪ್ರಕೃತಿಜೈರ್ಗುಣೈಃ ॥೦೫॥

ಪದವಿಭಾಗ

ನ ಹಿ ಕಶ್ಚಿತ್ ಕ್ಷಣಮ್ ಅಪಿ ಜಾತು ತಿಷ್ಠತಿ ಅಕರ್ಮ ಕೃತ್ । ಕಾರ್ಯತೇ ಹಿ ಅವಶಃ ಕರ್ಮ ಸರ್ವಃ ಪ್ರಕೃತಿಜೈಃ ಗುಣೈಃ ॥

ಅನ್ವಯ

ಕಶ್ಚಿತ್ ಜಾತು ಕ್ಷಣಮ್ ಅಪಿ ಅಕರ್ಮಕೃತ್ ನ ಹಿ ತಿಷ್ಠತಿ । ಪ್ರಕೃತಿಜೈಃ ಗುಣೈಃ ಸರ್ವಃ ಹಿ ಅವಶಃ ಕರ್ಮ ಕಾರ್ಯತೇ ।

ಪ್ರತಿಪದಾರ್ಥ

ಕಶ್ಚಿತ್ – ಆರೊಬ್ಬನೂ, ಜಾತು – ಯಾವುದೇ ಕಾಲಲ್ಲಿಯೂ, ಕ್ಷಣಮ್ ಅಪಿ – ಒಂಡು ಕ್ಷಣವೂ ಕೂಡ,  ಅಕರ್ಮಕೃತ್ – ಏನನ್ನಾರು ಕರ್ಮ ಮಾಡದ್ದೆ, ನ ಹಿ ತಿಷ್ಠತಿ – ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ಇರುತ್ತನೇ ಇಲ್ಲೆ°,  ಪ್ರಕೃತಿಜೈಃ – ಭೌತಿಕ ಪ್ರಕೃತಿಂದ ಹುಟ್ಟಿದ, ಗುಣೈಃ – ಗುಣಂಗಳಿಂದ, ಸರ್ವಃ – ಎಲ್ಲರೂ/ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬನೂ, ಹಿ – ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ, ಅವಶಃ – ಅಸಹಾಯಕನಾಗಿ, ಕರ್ಮ – ಕಾರ್ಯವ/ಕರ್ಮವ, ಕಾರ್ಯತೇ – ಮಾಡಿಸಲ್ಪಡುತ್ತ°.

ಅನ್ವಯಾರ್ಥ

ಪ್ರಕೃತಿಯಿಂದ ಬಂದ ಗುಣಂಗೊಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಕರ್ಮವ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬನೂ ಮಾಡ್ಳೇಬೇಕಾವ್ತು.  ಹಾಂಗಾಗಿ ಆರೊಬ್ಬನೂ ಒಂದು ಕ್ಷಣ ಆದರೂ ಏನನ್ನೂ ಮಾಡದ್ದೆ ಇಪ್ಪಲೆ ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲೆ.

ತಾತ್ಪರ್ಯ / ವಿವರಣೆ

ಇದು ದೇಹಗತ ಜೀವನದ ಪ್ರಶ್ನೆ ಅಲ್ಲ. ಸದಾ ಕಾರ್ಯ ನಿರತನಾಗಿಪ್ಪದೇ ಆತ್ಮನ ಸ್ವಭಾವ. ಆತ್ಮವು ದೇಹದಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲದ್ರೆ ದೇಹವು ಚಲಿಸ. ಆತ್ಮವೂ ಸದಾ ಕಾರ್ಯನಿರತವಾಗಿರುತ್ತು. ಒಂದು ಕ್ಷಣವೂ ಸುಮ್ಮನಿರ. ದೇಹವೇನಿದ್ದರೂ ಆತ್ಮವ ಕೆಲಸಲ್ಲಿ ತೊಡಗುಸಲೆ ಇಪ್ಪ ಒಂದು ನಿರ್ಜೀವ ವಾಹನ. ಈ ಕಾರಣಂದ ಆತ್ಮವ ಕೃಷ್ಣಪ್ರಜ್ಞೆಯ ಪುಣ್ಯ ಕಾರ್ಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗುಸೆಕು. ಇಲ್ಲದ್ರೆ ಅದು ಮಾಯಾ ಶಕ್ತಿಯ ನಿರ್ದೇಶನಕ್ಕೆ ತುತ್ತಾವ್ತು. ಐಹಿಕ ಶಕ್ತಿಯೊಡನೆ ಸಂಪರ್ಕ ಇಪ್ಪಗ ಆತ್ಮವು ಐಹಿಕ ಗುಣಂಗಳ ಪಡಕ್ಕೊಳ್ಳುತ್ತು. ಇಂತಹ ವ್ಯಾಮೋಹಂಗಳಿಂದ ಆತ್ಮವ ಶುದ್ಧಿಗೊಳುಸಲೆ ಶಾಸ್ತ್ರಂಗೊ ವಿಧಿಸಿದ ಕರ್ತವ್ಯಂಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗುವುದು ಅಗತ್ಯ. ಆದರೆ ಆತ್ಮವು ಕೃಷ್ಣಪ್ರಜ್ಞೆಯ ತನ್ನ ಸಹಜ ಕ್ರಿಯೆಲಿ ತೊಡಗಿದರೆ ಅದು ಮಾಡಿದ್ದೆಲ್ಲ ಅದಕ್ಕೆ ಒಳಿತಾಗಿಪ್ಪದೇ ಆವ್ತು. ಕೃಷ್ಣಪ್ರಜ್ಞೆಯ ಅನುಸರುಸುವವ° ಶಾಸ್ತ್ರಂಗೊ ವಿಧಿಸಿದ ಕರ್ತವ್ಯಂಗಳ ಮಾಡದ್ದಿಕ್ಕು., ಭಕ್ತಿಸೇವೆಲಿ ಸಮರ್ಪಕವಾಗಿ ತೊಡಗದ್ದೆ ಇಕ್ಕು, ಆವಾಗ ,ತಾನಿರಬೇಕಾದ ಮಟ್ಟಂದ ಕೆಳಂಗೆ ಬೀಳುಗು. ಆದರೊ ಅವಂಗೆ ನಷ್ಟವಾಗಲೀ ಕೇಡಾಗಲೀ ಇಲ್ಲೆ. ಆದರೆ, ಶಾಸ್ತ್ರಂಗೊ ಪರಿಶುದ್ಧವಾಗುವುದಕ್ಕಾಗಿ ವಿಧಿಸಿದ ಎಲ್ಲಾ ಆಜ್ಞೆಗಳ ಪರಿಪಾಲಿಸಿದರೂ ಆತ° ಕೃಷ್ಣಪ್ರಜ್ಞೆಲಿ ಇಲ್ಲದ್ರೆ ಏನು ಪ್ರಯೋಜನ? ಆದ್ದರಿಂದ ಪರಿಶುದ್ಧವಾಗುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಕೃಷ್ಣಪ್ರಜ್ಞೆಯ ಹಂತವ ಮುಟ್ಳೆ ಅಗತ್ಯ. ಯಾವುದೇ ಪರಿಶುದ್ಧತೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಅಥವಾ ಸಂನ್ಯಾಸವು ಅಂತಿಮಗುರಿಯಾದ ಕೃಷ್ಣಪ್ರಜ್ಞೆಯ ಮುಟ್ಳೆ ನೆರವಾವ್ತು. ಆದರೆ, ಕೃಷ್ಣಪ್ರಜ್ಞೆ ಇಲ್ಲದ್ದೆ ಹೋದರೆ ಉಳುದ್ದೆಲ್ಲ ವಿಫಲ.

ಬನ್ನಂಜೆಯವರ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವ ಗಮನಿಸಿರೆ – ಯಾವಬ್ಬೊನೂ ಒಂದು ಕ್ಷಣ ಏನನ್ನೂ ಮಾಡದ್ದೆ ಕೂಬಲೆ ಎಡಿಯ. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬನೂ ಪ್ರಕೃತಿಯ ಗುಣಂಗಳಿಂದ ತನಗರಿವಿಲ್ಲದ್ದೆಯೂ ಭಗವಂತನ ಅಧೀನನಾಗಿ ಕರ್ಮ ಮಾಡಿಗೊಂಡೇ ಇರುತ್ತ. ಕರ್ಮತ್ಯಾಗಂದ ಸಿದ್ಧಿ ಸಿಕ್ಕ. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಕರ್ಮತ್ಯಾಗವು ಸಾಧ್ಯವೂ ಇಲ್ಲದ್ದು. ನಮ್ಮ ಅನ್ನಮಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಮಯಕೋಶ ನಿರಂತರ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿರುತ್ತ. ಬದಿಕ್ಕಿಪ್ಪಗ ನಿಷ್ಕ್ರಿಯಾಗಿಪ್ಪಲೆ ಅಸಾಧ್ಯ. ಯಾವ ಕಾಲಲ್ಲಿಯೂ ಕೂಡ ಒಂದು ಕ್ಷಣ ನಿಷ್ಕ್ರಿಯನಾಗಿಪ್ಪಲೆ ಆರಿಂದಲೂ ಎಡಿಯ. “ಕಾರ್ಯತೇ ಹಿ ಅವಶಃ” – ದೇಹದ ಒಳ ಇಪ್ಪ ಜೀವನಲ್ಲಿ ಆತನ ದೇಹದ ಮೂಲಕ, ಮನಸ್ಸಿನ ಮೂಲಕ, ಮಾತಿನ ಮೂಲಕ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿಸಲ್ಪಡುತ್ತು. ಅದು ಜೀವನ ಸ್ವಾಧೀನದಲ್ಲಿರುತ್ತಿಲ್ಲೆ. ಅದು ಭಗವಂತನ ವಶ. ಇಡೀ ವಿಶ್ವವೇ ಪ್ರಕೃತಿಯಿಂದಲಾಗಿ ಸೃಷ್ಠಿಯಾದ್ದು. ಅದರ ಮೂಲ ದ್ರವ್ಯ ಸತ್ವ-ತಮಸ್ಸು-ರಜಸ್ಸು. ಜೀವಕ್ಕೆ ಅದರದ್ದೇ ಆದ ಸ್ವಭಾವ ಇರುತ್ತು. ಅದಕ್ಕನುಗುಣವಾಗಿ ಪ್ರಕೃತಿಯ ಈ ತ್ರಿಗುಣಂಗಳ ಪ್ರಭಾವ ನಮ್ಮ ಮೇಲೆ ಆವುತ್ತು. ಆದ್ದರಿಂದ ನಿಷ್ಕ್ರೀಯತೆ ಹೇಳ್ವದು ಅರ್ಥಶೂನ್ಯ. ನಾವು ಜೀವನಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ತೊಡಗಿಸಿಗೊಳ್ಳೆಕು. ಕರ್ತವ್ಯಶೀಲರಾಗಿರೇಕು. ಅದರೊಟ್ಟಿಂಗೆ ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಐಹಿಕ ಪ್ರಪಂಚದ ಆಚೆ ಇಪ್ಪ ಸತ್ಯದ ಕಡೆ ನಮ್ಮ ಮನಸ್ಸು ಜಾಗೃತವಾಗಿರೇಕು. ಈ ಎಚ್ಚರಂದ ಎಲ್ಲಾ ಕರ್ತವ್ಯ ಕರ್ಮಂಗಳ ಮಾಡೆಕು. ನಿಷ್ಕ್ರೀಯತೆ ವೇದಾಂತವಲ್ಲ, ಕರ್ತವ್ಯಚ್ಯುತಿ ಅಧ್ಯಾತ್ಮವಲ್ಲ. ಭಗವಂತನ ಪ್ರಜ್ಞೆಯೊಂದಿಗೆ ನಮ್ಮ ಪಾಲಿನ ಕರ್ಮ ನಾವು ಮಾಡೆಕ್ಕಪ್ಪದು. ಹೀಂಗೆ ಮಾಡಿಯಪ್ಪಗ ಕರ್ಮ ಮತ್ತು ಜ್ಞಾನ ಮಾರ್ಗಂಗೊ ಒಂದಕ್ಕೊಂದು ಪೂರಕವಾಗಿರುತ್ತು.

ಶ್ಲೋಕ

ಕರ್ಮೇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಸಂಯಮ್ಯ ಯ ಆಸ್ತೇ ಮನಸಾ ಸ್ಮರನ್ ।
ಇಂದ್ರಿಯಾರ್ಥಾನ್ ವಿಮೂಢಾತ್ಮಾ ಮಿಥ್ಯಾಚಾರಃ ಸ ಉಚ್ಯತೇ ॥೦೬॥

ಪದವಿಭಾಗ

ಕರ್ಮ-ಇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಸಂಯಮ್ಯ ಯಃ ಆಸ್ತೇ ಮನಸಾ ಚರನ್ । ಇಂದ್ರಿಯ-ಅರ್ಥಾನ್ ವಿಮೂಢ-ಆತ್ಮಾ ಮಿಥ್ಯಾ-ಆಚಾರಃ ಸಃ ಉಚ್ಯತೇ।

ಅನ್ವಯ

ಯಃ ಕರ್ಮ-ಇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಸಂಯಮ್ಯ, ಮನಸಾ ಇಂದ್ರಿಯ-ಅರ್ಥಾನ್ ಸ್ಮರನ್ ಆಸ್ತೇ, ಸಃ ಮಿಮೂಢ-ಆತ್ಮಾ ಮಿಥ್ಯ-ಆಚಾರಃ ಉಚ್ಯತೇ।

ಪ್ರತಿಪದಾರ್ಥ

ಯಃ – ಆರು, ಕರ್ಮ-ಇಂದ್ರಿಯಾಣಿ – ಐದು ಕರ್ಮೇಂದ್ರಿಯಂಗಳ, ಸಂಯಮ್ಯ – ನಿಯಂತ್ರಿಸಿ, ಮನಸಾ – ಮನಸ್ಸಿಂದ, ಇಂದ್ರಿಯ-ಅರ್ಥಾನ್ – ಇಂದ್ರಿಯ ವಿಷಯಂಗಳ, ಸ್ಮರನ್ – ಯೋಚನೆ ಮಾಡ್ಯೊಂಡು,   ಆಸ್ತೇ – ಇರುತ್ತನೋ,  ಸಃ – ಅವ°, ವಿಮೂಢ-ಆತ್ಮಾ – ಮೂರ್ಖನಾದ ಆತ್ಮನು,  ಮಿಥ್ಯಾ-ಆಚಾರಃ – ನಟನೆ ಮಾಡುವವ°(ಸುಳ್ಳು ಆಚರಣೆ ಮಾಡುವವ°) , ಉಚ್ಯತೇ – ಹೇದು ಹೇಳ್ಳಾವ್ತು.

ಅನ್ವಯಾರ್ಥ

ಕರ್ಮೇಂದ್ರಿಯಂಗಳ ನಿಗ್ರಹಿಸಿ, ಇಂದ್ರಿಯ ವಿಷಯಂಗಳಲ್ಲಿ ಮನಸ್ಸು ಮಡಿಕ್ಕೊಂಡಿಪ್ಪ ಮನುಷ್ಯನ ‘ವಿಮೂಢ’ ಎಂದೂ, ‘ಮಿಥ್ಯಾಚಾರಿ’ ಹೇಳಿಯೂ ಹೇಳ್ಳಾವ್ತು.

ತಾತ್ಪರ್ಯ / ವಿವರಣೆ

ಅನೇಕ ಮಂದಿ ವಿಥ್ಯಾಚಾರಿಗೊ ಇರುತ್ತವು. ಅವ್ವು ಕೃಷ್ಣಪ್ರಜ್ಞೆಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡ್ಳೆ ನಿರಾಕರುಸುತ್ತವು. ಅವರ ಮನಸ್ಸು ಸದಾ ಯಾವುದಾದರೂ ಇಂದ್ರಿಯ ಭೋಗಲ್ಲಿ ನೆಟ್ಟಿರುತ್ತು. ಆದರೂ ತೋರಿಕೆಗೆ ಧ್ಯಾನ ಮಾಡುವಂತೆ ಇರುತ್ತವು. ಇದಕ್ಕೆ ನಟನೆ ಹೇಳ್ವದು. ಕುತರ್ಕಪ್ರಿಯರಾದ ತಮ್ಮ ಅನುಯಾಯಿಗಳ ಮೋಸಮಾಡ್ಳೆ ಇಂತಹ ಮಿಥ್ಯಾಚಾರಿಗೊ ಒಣ ತತ್ವಜ್ಞಾನವ ಕುರಿತು ಮಾತಾಡುತ್ತವು. ಅವ್ವು ಮಹಾ ಮೋಸಗಾರಂಗೊ. ಇಂದ್ರಿಯ ಸಂತೋಷಕ್ಕಾಗಿ ಮನುಷ್ಯನು ಸಾಮಾಜಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಲಿ ಯಾವುದೇ ಸ್ಥಾನಂದಲೂ ಉದ್ಯುಕ್ತನಕ್ಕು. ಆದರೆ, ಒಬ್ಬ ಮನುಷ್ಯ° ತನ್ನ ವಿಶಿಷ್ಠ ಸ್ಥಾನಮಾನದ ವಿಧಿನಿಯಮಂಗಳ ಅನುಸರಿಸಿದರೆ ತನ್ನ ಅಸ್ತಿತ್ವವ ಪರಿಶುದ್ಧಮಾಡಿಗೊಂಡು ಕ್ರಮೇಣ ಪ್ರಗತಿಯ ಸಾಧುಸುತ್ತ°. ಆದರೆ, ಇಂದ್ರಿಯ ತೃಪ್ತಿಗಾಗಿ ಸಾಧನಂಗಳ ಅರಸುತ್ತ ಯೋಗಿಯ ಹಾಂಗೆ ತೋರಿಗೊಂಬವ ಆಗಾಗ ತತ್ವ ಶಾಸ್ತ್ರವ ಮಾತಾಡುಗು. ಆದರೂ ಆತನ ಅತ್ಯಂತ ಕುಟಿಲ ಮನುಷ್ಯ ಹೇಳಿಯೇ ಹೇಳೇಕ್ಕಾವ್ತು. ಇಂತಹ ಪಾಪಿಯ ವಿದ್ಯೆಯ ಫಲವ ಭಗವಂತ° ತನ್ನ ಮಾಯಾಶಕ್ತಿಯ ವಶಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತ°. ಆದ್ದರಿಂದ ಇವನ ವಿದ್ಯೆಗೆ ಯಾವ ಬೆಲೆಯೂ ಇಲ್ಲೆ. ಇಂತಹ ಮಿಥ್ಯಾಚಾರಿಯ ಮನಸ್ಸು ಯಾವಾಗಲೂ ಮಲಿನವಾಗಿರುತ್ತು. ಆದ್ದರಿಂದ ಅವನ ಯೋಗ ಧ್ಯಾನದ ಪ್ರದರ್ಶನಕ್ಕೆ ಯಾವ ಬೆಲೆಯೂ ಇಲ್ಲೆ.

ಈ ಶ್ಲೋಕಲ್ಲಿ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ ಒಂದು ಮುಖ್ಯು ವಿಚಾರವ ಹೇಳಿದ್ದ°. – ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಇಂದ್ರಾಣ ಪ್ರಪಂಚಲ್ಲಿ ಹೆರಾಣ ವೇಷಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಾಧಾನ್ಯತೆ ಕೊಡುತ್ತ ಇಪ್ಪದು ನಾವು ಕಾಣುತ್ತು. ಮನಸ್ಸಿಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಆಸೆ ಭಾವನೆ ಇರ್ಸಿಗೊಂಡು ಯಾವುದೋ ಭಯಂದ ಹೊರನೋಟಕ್ಕೆ ಸದಾಚಾರಸಂಪನ್ನರಂತೆ ಬದುಕ್ಕುವವು. ಅವರ ಕಪಟ ಧಾರ್ಮಿಕತೆ ಹೇಳ್ವದಿದರ. ನಾವು ಮದಾಲು ನಮ್ಮ ಆತ್ಮಸಾಕ್ಷಿಗೆ ವಂಚನೆ ಮಾಡದ್ದೆ ಬದುಕ್ಕೆಕು. ಹೆರಾಣ ಆಚಾರಕ್ಕಿಂತಲೂ ಒಳಾಣ ಆಚಾರ ಶುದ್ಧಿ ಮುಖ್ಯ. ಇದಿಲ್ಲದ್ರೆ ಎಂದೂ ಉದ್ಧಾರ ಇಲ್ಲೆ. ಕರ್ಮೇಂದ್ರಿಯಂಗಳ ಅದುಮಿಟ್ಟುಗೊಂಡು ಮನಸ್ಸಿಂದಲೇ ಇಂದ್ರಿಯ ವಿಷಯಂಗಳ ಕನಸು ಕಾಣುವ ತಿಳಿಗೇಡಿಗಳ ಮಿಥ್ಯಾಚಾರಿ, ಡಂಭಾಚಾರಿ ಹೇಳಿ ಹೇಳ್ಳಕ್ಕು ಹೇದು ಬನ್ನಂಜೆಯವು ಈ ಶ್ಲೋಕವ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಿದ್ದವು.

ಶ್ಲೋಕ

ಯಸ್ತ್ವಿಂದ್ರಿಯಾಣೀ ಮನಸಾ ನಿಯಮ್ಯಾರಭತೇsರ್ಜುನ ।
ಕರ್ಮೇಂದ್ರಿಯೈಃ ಕರ್ಮಯೋಗಂ ಅಸಕ್ತಃ ಸ ವಿಶಿಷ್ಯತೇ ॥೦೭॥

ಪದವಿಭಾಗ

ಯಃ ತು ಇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಮನಸಾ ನಿಯಮ್ಯ ಆರಭತೇ ಅರ್ಜುನ । ಕರ್ಮ-ಇಂದ್ರಿಯೈಃ ಕರ್ಮ-ಯೋಗಮ್ ಅಸಕ್ತಃ ಸಃ ವಿಶಿಷ್ಯತೇ ।

ಅನ್ವಯ

ಹೇ ಅರ್ಜುನ!, ಯಃ ತು ಮನಸಾ ಇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ನಿಯಮ್ಯ, ಅಸಕ್ತಃ ಕರ್ಮ-ಇಂದ್ರಿಯೈಃ ಕರ್ಮ-ಯೋಗಮ್ ಆರಭತೇ, ಸಃ ವಿಶಿಷ್ಯತೇ।

ಪ್ರತಿಪದಾರ್ಥ

ಹೇ ಅರ್ಜುನ! –  ಏ ಅರ್ಜುನ!, ಯಃ – ಆರು,  ತು – ಆದರೋ, ಮನಸಾ – ಮನಸ್ಸಿಂದ , ಇಂದ್ರಿಯಾಣಿ – ಇಂದ್ರಿಯಂಗಳ, ನಿಯಮ್ಯ – ನಿಯಂತ್ರಿಸಿಗೊಂಡು, ಅಸಕ್ತಃ – ಅನಾಸಕ್ತಿಂದ, ರ್ಮ ಇಂದ್ರಿಯೈಃ – ಸಕ್ರಿಯ ಇಂದ್ರಿಯಂಗಳಿಂದ, ಕರ್ಮ-ಯೋಗಮ್ – ಭಕ್ತಿಯ, ಆರಭತೇ – ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತಾನೋ, ಸಃ – ಅವ°, ವಿಶಿಷ್ಯತೇ – ಎಷ್ಟೋ ಉತ್ತಮನು.

ಅನ್ವಯಾರ್ಥ

ಪ್ರಾಮಾಣಿಕನಾದ ಮನುಷ್ಯ° ಕ್ರಿಯಾಶಾಲಿಗಳಾದ ಇಂದ್ರಿಯಂಗಳ ಮನಸ್ಸಿನಿಂದ ನಿಗ್ರಹಿಸಲೆ ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿ (ಕೃಷ್ಣಪ್ರಜ್ಞೆಲಿ) ಕರ್ಮಯೋಗವ ಅನಾಸಕ್ತನಗಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರೆ ಅವ° ಎಷ್ಟೋ ಉತ್ತಮ°.

ತಾತ್ಪರ್ಯ / ವಿವರಣೆ

ಸ್ವೇಚ್ಛಾ ಜೀವನ ಮತ್ತು ಇಂದ್ರಿಯಭೋಗಕ್ಕಾಗಿ ಹುಸಿ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕವಾದಿ ಅಪ್ಪದಕ್ಕಿಂತ ತನ್ನ ವ್ಯವಹಾರಂಗಳಲ್ಲಿಯೇ ಉಳುಕ್ಕೊಂಡು ಬದುಕಿನ ಉದ್ದೇಶವ ಕಾರ್ಯಗತ ಮಾಡುವದು ಉತ್ತಮ. ಐಹಿಕ ಬಂಧನಂದ ಬಿಡುಗಡೆ ಹೊಂದಿ ಭಗವಂತನ ರಾಜ್ಯವ ಸೇರುವುದೇ ಬದುಕಿನ ಉದ್ದೇಶ.  ಮುಖ್ಯ ಸ್ವಾರ್ಥಗತಿ ಅಥವಾ ಸ್ವಹಿತದ ಗುರಿ ವಿಷ್ಣುವ ಸೇರುವದು. ಇಡೀ ವರ್ಣಾಶ್ರಮ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ನಾವು ಈ ಗುರಿಯ ತಲುಪಲೆ ಸಾಧ್ಯ ಆವ್ತ ಹಾಂಗೇ ರೂಪಿಸಲಾಯ್ದು. ಕೃಷ್ಣಪ್ರಜ್ಞೆಲಿ ನಿಯಂತ್ರಿತ ರೀತಿಲಿ ಸೇವೆ ಮಾಡುವದರಿಂದ ಗೃಹಸ್ಥರು ಕೂಡ ಈ ಗುರಿಯ ಮುಟ್ಟಲೆ ಸಾಧ್ಯ. ಆತ್ಮಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರಕ್ಕಾಗಿ ಮನುಷ್ಯನು ಶಾಸ್ತ್ರಂಗಳಲ್ಲಿ ವಿಧಿಸಿಪ್ಪಂತೆ ನಿಯಮಬದ್ಧ ಜೀವನವ ನಡೆಸಲಕ್ಕು. ಅನಾಸಕ್ತಿಂದ ತನ್ನ ವ್ಯವಹಾರಂಗಳನ್ನೂ ನಿರ್ವಹಿಸಲಕ್ಕು. ಈ ರೀತಿಲಿ ಪ್ರಗತಿಯ ಸಾಧುಸಲೆಡಿಗು . ಈ ವಿಧಾನವ ಅನುಸರುಸುವ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕ ಮನುಷ್ಯ ಮುಗ್ಧ ಸಾರ್ವಜನಿಕರ ವಂಚುಸಲೆ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕತೆಯ ಹೊರಪ್ರದರ್ಶನವ ಬಳಸುವವನಗಿಂತ ಬಹುಪಾಲು ಉತ್ತಮ ಸ್ಥಿತಿಲಿ ಇರುತ್ತ°. ಹೊಟ್ಟೆಹೊರುವುದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಧ್ಯಾನದ ಸೋಗು ಹಾಕುವವನಿಗಿಂತ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕನಾದ ಝಾಡಮಾಲಿಯೇ ಎಷ್ಟೋ ಉತ್ತಮ°.

ಮನಸ್ಸು ಸ್ವಚ್ಛವಾಗಿದ್ದು, ಇಂದ್ರಿಯಂಗಳ ಮೇಲೆ ಮಾನಸಿಕ ಕಡಿವಾಣ ಗಟ್ಟಿಯಿಪ್ಪಗ – ಕರ್ಮೇಂದ್ರಿಯಂದ ಮಾಡುವ ಸಾಧನೆ ಕರ್ಮಯೋಗ ಆವುತ್ತು. ಇದು ಶುದ್ಧ ಅಧ್ಯಾತ್ಮ ಸಾಧನೆ. ಈ ಸ್ಥಿತಿಲಿ ಇಂದ್ರಿಯಂಗೊ ದಾರಿ ತಪ್ಪುತ್ತಿಲ್ಲೆ. ತನ್ನ ಜೀವ ಸ್ವರೂಪದ ಸ್ವಭಾವಕ್ಕನುಗುಣವಾಗಿ ಚಿತ್ತ ಶುದ್ಧಿಂದ ಮಾಡುವ ಕರ್ಮ ನಿಜವಾದ ಅಧ್ಯಾತ್ಮ ಸಾಧನೆ. ಈ ರೀತಿಯ ಸಾಧನೆಲಿ ತೊಡಗುವವ ಶ್ರೇಷ್ಠನೆನಿಸಿಗೊಳ್ತ°. ಇಂಥವು ಒಳ ಒಂದು ಹೆರ ಒಂದು ಆಗಿರದೆ ಮನೋಬಲಂದ ಇಂದ್ರಿಯಂಗಳ ಗೆದ್ದು ಫಲದ ನಂಟು ತೊರದು ಎತ್ತರಕ್ಕೇರುತ್ತವು.

ನಿಯತಂ ಕುರು ಕರ್ಮ ತ್ವಂ ಕರ್ಮ ಜ್ಯಾಯೋ ಹ್ಯಕರ್ಮಣಃ ।
ಶರೀರಯಾತ್ರಾಪಿ ಚ ತೇ ನ ಪ್ರಸಿದ್ಧ್ಯೇದಕರ್ಮಣಃ ॥೦೮॥

ಪದವಿಭಾಗ

ನಿಯತಮ್ ಕುರು ಕರ್ಮ ತ್ವಮ್ ಕರ್ಮ ಜ್ಯಾಯಃ ಹಿ ಅಕರ್ಮಣಃ । ಶರೀರ-ಯಾತ್ರಾ ಅಪಿ ಚ ತೇ ನ ಪ್ರಸಿದ್ಧ್ಯೇತ್ ಅಕರ್ಮಣಃ ॥

ಅನ್ವಯ

ತ್ವಂ ನಿಯತಂ ಕರ್ಮ ಕುರು, ಅಕರ್ಮಣಃ ಹಿ ಕರ್ಮ ಜ್ಯಾಯಃ । ತೇ ಶರೀರ-ಯಾತ್ರಾ ಚ ಅಪಿ ಅಕರ್ಮಣಃ ನ ಪ್ರಸಿದ್ಧ್ಯೇತ್ ।

ಪ್ರತಿಪದಾರ್ಥ

ತ್ವಮ್ – ನೀನು, ನಿಯತಮ್ – ವಿದ್ಯುಕ್ತವಾದ, ಕರ್ಮ – ಕರ್ತವ್ಯಂಗಳ, ಕುರು – ಮಾಡು, ಅಕರ್ಮಣಃ – ಕರ್ಮಮಾಡದೇ ಇಪ್ಪದಕ್ಕಿಂತ, ಹಿ – ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ,  ಕರ್ಮ – ಕರ್ಮವು, ಜ್ಯಾಯಃ – ಉತ್ತಮವು, ತೇ – ನಿನ್ನ ,  ಶರೀರ-ಯಾತ್ರಾ ಅಪಿ ಚ  – ದೇಹದ ಪೋಷಣೆಯೂ ಕೂಡ, ಅಕರ್ಮಣಃ – ಕೆಲಸಮಾಡದ್ದೆ, ನ ಪ್ರಸಿದ್ಧ್ಯೇತ್ – ಆಗ, 

ಅನ್ವಯಾರ್ಥ

ನೀನು ನಿನ್ನ ನಿಯತ ಕರ್ಮವ ಮಾಡು. ಎಂತಕೆ ಹೇಳಿರೆ, ಹಾಂಗೆ ಮಾಡುವದು ಕರ್ಮವ ಮಾಡದ್ದೇ ಇಪ್ಪದಕ್ಕಿಂತ ಉತ್ತಮ. ಕರ್ಮವ ಮಾಡದ್ದೆ ದೇಹವ ಉಳಿಸಿಗೊಂಬಲೆ ಸಾಧ್ಯ ಇಲ್ಲೆ.

ತಾತ್ಪರ್ಯ / ವಿವರಣೆ

ನಾವು ಸತ್ಕುಲಪ್ರಸೂತರು ಹೇದು ಲೊಟ್ಟೆ ತೋರಿಸಿಗೊಂಬ ಬಹುಮಂದಿ ಹುಸಿ ಧ್ಯಾನಿಗೊ ಇರುತ್ತವು. ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಬದುಕಿಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರಿವಲೆ ಅವು ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ತ್ಯಾಗಮಾಡಿಗೊಂಡಿದು ಹೇದು ಸುಳ್ಳು ಹೇಳ್ವ ವೃತ್ತಿ ನಿರತರಾಗಿರ್ತವು. ಅರ್ಜುನ° ಒಬ್ಬ ಮಿಥ್ಯಾಚಾರಿ ಆಗಿ ಹೋಪಲೆ ಕೃಷ್ಣ° ಬಯಸುತ್ತನಿಲ್ಲೆ. ಕ್ಷತ್ರಿಯರಿಂಗೆ ವಿಧಿಸಿಪ್ಪ ನಿಯತ ಕರ್ಮಂಗಳ ಅರ್ಜುನ° ಮಾಡು ಹೇದು ಭಗವಂತ° ಅಪೇಕ್ಷಿಸಿದ°. ಅರ್ಜುನ ಒಬ್ಬ° ಗೃಹಸ್ಥ, ದಂಡನಾಯಕ°. ಅವ° ಹಾಂಗೇ ಉಳುದು ಗೃಹಸ್ಥನಾದ ಕ್ಷತ್ರಿಯಂಗೆ ನಿಯಮಿಸಿಪ್ಪ ಕರ್ತವ್ಯಂಗಳ ಮಾಡುವದೇ ಉತ್ತಮ ಹೇದು ಅರ್ಜುನಂಗೆ ಉಪದೇಶ. ಇಂತಹ ಕರ್ಮಂಗೊ ಕ್ರಮೇಣ ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಮನುಷ್ಯನ ಹೃದಯವ ಶುದ್ಧಿ ಮಾಡುತ್ತು ಮತ್ತು ಅವನ ಐಹಿಕ ಕಲ್ಮಷಂಗಳ ತೊಡೆದು ಹಾಕುತ್ತು. ಹೊಟ್ಟೇಪ್ಪಾಡಿಂಗಾಗಿ ಮಾಡುವ ತ್ಯಾಗದ ತೋರಿಕೆಲಿ ಭಗವಂತನಾಗಲೀ, ಯಾವುದೇ ಧರ್ಮಗ್ರಂಥಂಗಳಾಗಲೀ ಅನುಮೋದುಸುತ್ತಿಲ್ಲೆ. ಯಾವುದಾರು ಕೆಲಸಮಾಡಿ ಮನುಷ್ಯನಾದವ° ದೇಹ ಮತ್ತು ಆತ್ಮವ ಒಟ್ಟಿಂಗೆ ಇರಿಸಿಗೊಳ್ಳೆಕು ಹೇಳ್ವದು ನಿಜ. ಐಹಿಕ ಪ್ರವೃತ್ತಿಂಗಳಿಂದ ಪರಿಶುದ್ಧನಾಗದ್ದೇ ಮನಸ್ವೀ ರೀತಿಲಿ ಕೆಲಸವ ಬಿಟ್ಟುಬಿಡ್ಳಾಗ. ಈ ಜಗತ್ತಿಲ್ಲಿಪ್ಪ ಆರಿಂಗೇ ಆಗಲಿ ಐಹಿಕ ಪ್ರಕೃತಿಯ ಮೇಲೆ ದಬ್ಬಾಳಿಕೆ ನಡೆಸುವ, ಹೇಳಿರೆ, ಇಂದ್ರಿಯ ತೃಪ್ತಿ ಪಡೆಯುವ, ಕಲುಷಿತ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯು ಇದ್ದೇ ಇರುತ್ತು. ಇಂತಹ ಕಲುಷಿತ ಪ್ರವೃತ್ತಿಗಳ ದೂರಮಾಡೆಕು. ನಿಯತ ಕರ್ಯವ್ಯಂಗಳ ಮೂಲಕ ಹೀಂಗೆ ಮಾಡೆಕ್ಕಲ್ಲದ್ದೇ ಕರ್ಮವ ತ್ಯಜಿಸಿ ಇತರರ ಖರ್ಚಿಲ್ಲಿ ಹೊಟ್ಟೇ ಹೊರವ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕವಾದಿ ಎನಿಸಿಗೊಂಬಲೆ ಆರೂ ಪ್ರಯತ್ನಿಸಲಾಗ.

ಕೃಷ್ಣ° ಹೇಳುತ್ತ° – ನೀನು ನಿನ್ನ ಜೀವ ಸ್ವಭಾವಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾದ, ಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ಪೂರಕವಾದ ನಿಯತ ಕರ್ಮವ ಮಾಡು. ಇಲ್ಲಿ ಅರ್ಜುನನ ನೋಡಿರೆ, ಅವನ ಜೀವ ಸ್ವಭಾವ ಅನ್ಯಾಯದ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡಿ ದೇಶದ ಪ್ರಜೆಗಳ ರಕ್ಷಣೆ ಮಾಡುವ ಕ್ಷತ್ರಿಯ ಸ್ವಭಾವ. ಅದರ ಬಿಟ್ಟು, ದೇಶಲ್ಲಿ ಅನ್ಯಾಯ ತಾಂಡವ ಆಡ್ಯೋಂಡಿಪ್ಪಗ, ಜ್ಞಾನ ಮಿಗಿಲೆಂದು ತಪಸ್ಸಾಚರಿಸಿದರೆ ಅದು ನಿಜವಾದ ಯೋಗ ಆವ್ತಿಲ್ಲೆ. “ಎಂದೂ ನಿಷ್ಕ್ರೀಯನಾಗೆಡ. ನಿನ್ನ ಕರ್ಮವ ಮಾಡು. ಅದರಿಂದ ಎಂತ ಸಿಕ್ಕುತ್ತೋ ಅದರ ಅನುಭವುಸು. ಆದರೆ, ಮಾಡುವ ಕರ್ಮ ಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ಪೂರಕವಾಗಿರಲಿ. ಭಗವಂತನ ಎಚ್ಚರ ಯಾವಾಗಲೂ ಇರಲಿ”.  “ಭಗವಂತ ಈ ಕರ್ಮವ ಎನ್ನ ಕೈಂದ ಮಾಡುಸುತ್ತಾ ಇದ್ದ°, ಇದು ಅವಂಗೆ ಅರ್ಪಿತ” ಹೇಳ್ವ ಮನೋಭಾವನೆಂದ ಕರ್ಮ ಮಾಡಿರೆ ಯಾವ ಕರ್ಮವೂ ನವಗೆ ಬಂಧಕ ಆವ್ತಿಲ್ಲೆ.

ಇಲ್ಲಿ ಒಂದು ವಿಷಯವ ಚಿಂತುಸೆಕ್ಕಾಗಿದ್ದು. ಶಾಸ್ತ್ರಂಗೆ ಹೇಳ್ವ ಪ್ರಕಾರ ಕರ್ಮ ಬಂಧಕ. ಪುನಃ ಕರ್ಮ ಮಾಡುವದರಿಂದ ನಾವು ಕರ್ಮ ಚಕ್ರಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕಿಗೊಳ್ಳುತ್ತು. ಕರ್ಮ ಅನಿವಾರ್ಯ. ಹಾಂಗಾದರೆ ಮೋಕ್ಷದ ಮಾರ್ಗ ಯಾವುದು? –

ಶ್ಲೋಕ

ಯಜ್ಞಾರ್ಥಾತ್ ಕರ್ಮಣೋsನ್ಯತ್ರ ಲೋಕೋsಯಂ ಕರ್ಮಬಂಧನಃ ।
ತದರ್ಥಂ ಕರ್ಮ ಕೌಂತೇಯ ಮುಕ್ತಸಂಗಃ ಸಮಾಚರ ॥೦೯॥

ಪದವಿಭಾಗ

ಯಜ್ಞ-ಅರ್ಥಾತ್ ಕರ್ಮಣಃ ಅನ್ಯತ್ರ ಲೋಕಃ ಅಯಮ್ ಕರ್ಮ ಬಂಧನಃ । ತತ್ ಅರ್ಥಮ್ ಕರ್ಮ ಕೌಂತೇಯ ಮುಕ್ತ-ಸಂಗಃ ಸಮಾಚರ ।

ಅನ್ವಯ

ಯಜ್ಞ-ಅರ್ಥಾತ್ ಕರ್ಮಣಃ ಅನ್ಯತ್ರ ಅಯಂ ಲೋಕಃ ಕರ್ಮ-ಬಂಧನಃ । ಹೇ ಕೌಂತೇಯ, ಮುಕ್ತ-ಸಂಗಃ ತತ್ ಅರ್ಥಂ ಕರ್ಮ ಸಮಾಚರ ।

ಪ್ರತಿಪದಾರ್ಥ

ಯಜ್ಞ-ಅರ್ಥಾತ್  ಕರ್ಮಣಃ  – ಯಜ್ಞದ ಅಥವಾ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಸಲುವಾಗಿ ಮಾಡಿದ ಕರ್ಮಂಗೊಕ್ಕಿಂತ, ಅನ್ಯತ್ರ – ಬೇರೆ ಎಲ್ಲಿಯೂ, ಅಯಂ ಲೋಕಃ – ಈ ಪ್ರಪಂಚವು, ಕರ್ಮ-ಬಂಧನಃ – ಕರ್ಮಬಂಧನವು, ಹೇ ಕೌಂತೇಯ! – ಏ ಕುಂತೀಪುತ್ರ ಅರ್ಜುನನೇ!, ಮುಕ್ತ-ಸಂಗಃ – ಸಹವಾಸಂದ ಬಿಡುಗಡೆ ಪಡದು, ತತ್ ಅರ್ಥಂ – ಅದರ ಸಲುವಾಗಿ, ಕರ್ಮ – ಕರ್ಮವ,   ಸಮಾಚರ – ಪರಿಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಆಚರುಸು.

ಅನ್ವಯಾರ್ಥ

ಯಜ್ಞದ ಅರ್ಥಾತ್ ಮಹಾವಿಷ್ಣುವಿನ ಸಲುವಾಗಿ ಮಾಡಿದ ತ್ಯಾಗ ಹೇಳಿ ಗ್ರೇಶಿಗೊಂಡು ಕರ್ಮವ ಮಾಡೆಕು. ಇಲ್ಲದ್ದ್ರೆ ಕರ್ಮವು ಇಹಬಂಧನವ ಸೃಷ್ಟಿ ಮಾಡುತ್ತು. ಹಾಂಗಾಗಿ, ಕೌಂತೇಯ!, ಭಗವಂತನ ತೃಪ್ತಿಗಾಗಿ ನಿನ್ನ ನಿಯತ ಕರ್ತವ್ಯಂಗಳ ಮಾಡು. ಆ ರೀತಿಲಿ ನೀನು ಬಂಧನಂದ ಸದಾ ಮುಕ್ತನಾವುತ್ತೆ.

ತಾತ್ಪರ್ಯ / ವಿವರಣೆ

ದೇಹವ ಉಳಿಸಿಗೊಂಬದಕ್ಕಾದರೂ ಮನುಷ್ಯ° ಏವುದಾರು ಕೆಲಸ ಮಾಡಲೇ ಬೇಕು. ಆದ್ದರಿಂದ ಆ ಉದ್ಧೇಶವ ಸಾಧುಸಲೆ ಸಾಧ್ಯ ಅಪ್ಪ ಹಾಂಗೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸಮಾಜ, ಸ್ಥಾನ, ಮತ್ತು ಗುಣಂಗೊಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಕರ್ತವ್ಯಂಗಲ ನಿಯತಗೊಳುಸಿದ್ದು. ಯಜ್ಞ ಹೇಳಿರೆ ಮಹಾವಿಷ್ಣು (ಯಜ್ಞೋ ವೈ ವಿಷ್ಣುಃ) ಅಥವಾ ಧಾರ್ಮಿಕವಿಧಿಗನುಸಾರವಾಗಿ ಅರ್ಪಣೆ ಮಾಡುವದು. ಎಲ್ಲ ಯಜ್ಞಂಗಳೂ ಮಾಡುವದು ವಿಷ್ಣುವಿನ ಪ್ರಸನ್ನಗೊಳುಸಲೆ ಬೇಕಾಗಿಯೇ. ಇನ್ನೊಂದು ರೀತಿಲಿ ಹೇಳುವದಾದರೆ, ಯಜ್ಞಮಾಡುವದೂ ಒಂದೇ ಶ್ರೀ ಮಹಾವಿಷ್ಣುವಿನ ನೇರವಾಗಿ ಸೇವಿಸಿದರೂ ಒಂದೇ. ಆದ್ದರಿಂದ ಕೃಷ್ಣಪ್ರಜ್ಞೆ ಹೇಳಿರೆ ಈ ಶ್ಲೋಕಲ್ಲಿ ವಿಧಿಸಿಪ್ಪಂತೆ ಯಜ್ಞವ ಮಾಡುವದೇ. ವರ್ಣಾಶ್ರಮ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಗುರಿಯೂ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಸಂತೃಪ್ತಿಯೇ.

ಹಾಂಗಾಗಿ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಸಂತೃಪ್ತಿಗಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡೆಕು. ಐಹಿಕ ಜಗತ್ತಿಲ್ಲಿ ಬೇರೆ ಯಾವ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರೂ ಅದು ಬಂಧನಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಆವುತ್ತು. ಎಂತಕೆ ಹೇಳಿರೆ ಒಳ್ಳೆಯ ಕೆಲಸ ಕೆಟ್ಟ ಕೆಲಸ ಎರಡಕ್ಕೂ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಇದ್ದೇ ಇದ್ದು. ಯಾವುದೇ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಂದಲೂ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದವ ಬಂಧನಕ್ಕೆ ಒಳಗಾವ್ತ°. ಆದ್ದರಿಂದ ಕೃಷ್ಣನ ( ವಿಷ್ಣುವಿನ) ಸಂತೃಪ್ತಿಗಾಗಿ ಕೃಷ್ಣಪ್ರಜ್ಞೆಲಿ ಕೆಲಸಮಾಡೆಕು. ಈ ರೀತಿ ಕರ್ಮ ಮಾಡುವಾಗ ಮನುಷ್ಯ ಮುಕ್ತಿಯ ಸ್ಥಿತಿಲಿ ಇರುತ್ತ°.  (ತುಸು ಗಮನಿಸಿದರೆ ನಾವು ಮಾಡುವ ಯಾವುದೇ ವೈದಿಕ ಕ್ರಿಯೆಯ ಅಕೇರಿಗೆ – ” ಕಾಯೇನವಾಚಾ ಮನಸೇಂದ್ರಿಯೈರ್ವಾ ಬುದ್ಧ್ಯಾತ್ಮನಾವಾ ಪ್ರಕೃತೇಃ ಸ್ವಭಾವಾತ್ । ಕರೋಮಿ ಯದ್ಯತ್ಸಕಲಂ ಪರಸ್ಮೈ ನಾರಾಯಣೇತಿ ಸಮರ್ಪಯಾಮಿ”॥ ಕಾಯಾವಾಚಾಮನಸಾ ಮಾಡಿದ ಈ ಕರ್ಮ ನಾರಯಣಾ ಇದು ನಿನಗೇ ಅರ್ಪಿತ ಹೇಳ್ವ ಭಾವನೆ). ಇದು ಕರ್ಮ ಮಾಡುವ ಮಹಾಕಲೆ. ಪ್ರಾರಂಭಲ್ಲಿ ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೆ ಪರಿಣತ ಗುರುವಿನ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ಅಗತ್ಯ. ಆದ್ದರಿಂದ ಅರ್ಜುನಂಗೆ ಪರಮಾತ್ಮನೇ ಗುರು. ಇಂದ್ರಿಯತೃಪ್ತಿಗಾಗಿ ಏನನ್ನೂ ಮಾಡ್ಳಾಗ. ಎಲ್ಲವೂ ಭಗವಂತನ ತೃಪ್ತಿಗಾಗಿಯೇ ಮಾಡೆಕು. ಇದರ ಅರ್ತುಗೊಂಡು ಕರ್ಮ ಮಾಡಿದವ ಕರ್ಮ ಬಂಧನಕ್ಕೆ ಒಳಪ್ಪಡುತ್ತನಿಲ್ಲೆ. ಇಂತಹ ಭಕ್ತಿಸೇವೆಯೊಂದೇ ಮನುಷ್ಯನ ಭಗವದ್ಧಾಮಕ್ಕೆ ಏರುಸುತ್ತು.

ಬನ್ನಂಜೆಯವು ಈ ರೀತಿಯಾಗಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುತ್ತವು – ಈ ಲೋಕ ಕರ್ಮದ ಬಂಧನಕ್ಕೆ ಒಳಪ್ಪಟ್ಟಿದ್ದು. ಆದರೆ, ಎಲ್ಲಾ ಕರ್ಮವೂ ಬಂಧಕ ಅಲ್ಲ. ಅರ್ತು ಮಾಡುವ ಕರ್ಮ ಎಂದೂ ಬಂಧಕ ಆವುತ್ತಿಲ್ಲೆ. ನಾವು ಮಾಡುವ ಕರ್ಮವ ಭಗವತ್ಪ್ರಜ್ಞೆಂದ ಮಾಡೆಕು. ನಾವು ಆ ಭಗವಂತನ ಸೂತ್ರದ ಗೊಂಬೆಗೊ. ಭಗವಂತ ಸೂತ್ರದಾರ. ಈ ಎಚ್ಚರಂದ ನಾವು ಕರ್ಮ ಮಾಡಿರೆ ನಮ್ಮ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕರ್ಮವೂ ಕೂಡ ಯಜ್ಞ ಆವುತ್ತು. ಉದಾ – ನಾವು ಉಸಿರಾಡುತ್ತು. ಹೆರಾಣ ಆಮ್ಲಜನಕವ ಹೀರಿ ಅಂಗಾರಾಮ್ಲವ ಹೆರ ಹಾಕುತ್ತು. ನಮ್ಮೊಳ ಇಪ್ಪ ಈ ವಿಶೇಷ ಯಂತ್ರದ ಕಲ್ಪನೆ ನವಗೆ ಇರುತ್ತಿಲ್ಲೆ. ನವಗೆ ಅರಿವಿಲ್ಲದೆಯೂ ಈ ಕ್ರಿಯೆ ನಡೆತ್ತಾ ಇರುತ್ತು. ನಾವು ಬಿಟ್ಟ ಗಾಳಿಯ ಗಿಡಸಸ್ಯಂಗೊ ಸೇವಿಸಿ ನವಗೆ ಬೇಕಾದ ಆಮ್ಲಜನಕವ ಒದಗುಸುತ್ತು. ಇದೆಲ್ಲವೂ ಆ ಭಗವಂತನ ವ್ಯವಸ್ಥೆ. ಈ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಸನಾತನ ಭಾರತೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಲಿ ಅತಿಹೆಚ್ಚು ಆಮ್ಲಜನಕವ ಕೊಡುವ ಅಶ್ವತ್ಥವೃಕ್ಷವ ಪೂಜಿಸುತ್ತು. ಆ ವೃಕ್ಷಲ್ಲಿ ಭಗವಂತನ ವಿಶೇಷ ವಿಭೂತಿ ಅಡಗಿದ್ದು. ಈ ರೀತಿ ನಾವು ನಮ್ಮ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕಾರ್ಯಲ್ಲಿಯೂ ಭಗವಂತನ ಹಿರಿಮೆಯ ತಿಳುದು ಮಾಡುವಾಗ,  ನಾವು ಮಾಡುವ ಕರ್ಮ – ಕರ್ಮಯೋಗ ಆವುತ್ತು ಮತ್ತು ಅದು ಎಂದೂ ಬಂಧಕ ಆವುತ್ತಿಲ್ಲೆ.

ಇಲ್ಲಿ ಬಳಕೆ ಆದ ‘ಯಜ್ಞ’ ಹೇಳಿರೆ ‘ಯಜ-ದೇವ-ಪೂಜಾ’ ಹೇಳಿರೆ ದೇವರ ಪೂಜೆ ಎಂಬರ್ಥ. ದೇವರನ್ನೂ ಯಜ್ಞ ಹೇಳಿ ದೆನಿಗೊಂಬದು. ಆದ್ದರಿಂದ ಕೇವಲ ಅಗ್ನಿಮುಖಲ್ಲಿ ಮಾಡುವ ಪೂಜೆ ಮಾತ್ರ ಯಜ್ಞವಲ್ಲ. ನಮ್ಮ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕರ್ಮವ ಭಗವದ್ಪ್ರಜ್ಞೆಂದ ಮಾಡಿಯಪ್ಪಗ ಅದು ಯಜ್ಞ ಆವುತ್ತು. ಇಲ್ಲಿ ನಾವು ಬಿಡೇಕ್ಕಾದ್ದು ಕರ್ಮವ ಅಲ್ಲ . ಬದಲು, ನಾವು ಕರ್ಮದ ಬಗ್ಗೆ ಇಪ್ಪ ನಮ್ಮ ತಪ್ಪು ಭಾವನೆಯ. ಕರ್ಮ ಹೇಳಿರೆ – ‘ಕರ+ಮ’, ಎಂದರೆ ಭಗವಂತನ ರಾಜ್ಯದ ಪ್ರಜೆಗೊ ಆದ ನಾವು ಅವಂಗೆ ಸಲ್ಲುಸುವ ‘ಕರ’ ಅಥವಾ ಕಂದಾಯವೇ – ‘ಕರ್ಮ’. ಭಗವಂತ ಎಂದೂ ಪೈಸೆಯ ಕಂದಾಯ ಪಡೆತ್ತನಿಲ್ಲೆ. ಅವನ ಕರ ಸಂದಾಯವ ನಾವು ನಮ್ಮ ಸಮಾಜ ಕ್ರಿಯೆಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಗೊಂಡು ಸಲ್ಲುಸೆಕ್ಕು. ಈ ಭಾವನೆ ಬಂದಪ್ಪಗ ಕರ್ಮ ಬಂಧಕವಾಗದ್ದೇ ಮೋಕ್ಷ ಮಾರ್ಗ ಆವುತ್ತು.

ಇಲ್ಲಿ ಕೃಷ್ಣ° ಅರ್ಜುನನ ಕೌಂತೇಯ° ಹೇದು ದೆನಿಗೊಂಡಿದ°.,  ಬನ್ನಂಜೆ ಹೇಳ್ತವು – ಇದಕ್ಕೂ ಒಂದು ಕಾರಣ ಇಕ್ಕು. ಕುಂತಿ ಅಷ್ಟು ದೊಡ್ಡ ಮನೆತನಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿ ಬೆಳದರೂ ಕೂಡ, ಆಕೆ, ಎಂದೂ ಭೋಗದ ಆಸಗೆ ಬಲಿಬಿದ್ದೋಳಲ್ಲ. ತನ್ನ ಯೌವನಲ್ಲಿ ಕಾಡಿಲ್ಲಿ ಕಳೆದ ಆಕೆ, ತನ್ನ ಮಕ್ಕೊ ಧೈರ್ಯಗೆಟ್ಟಪ್ಪಗ ದೈರ್ಯ ತುಂಬಿದ ಧೀರ ಮಹಿಳೆ. ಆಕೆ ಅನುಭವಿಸಿದ ಕಷ್ಟ ಅಷ್ಟಿಷ್ಟಲ್ಲ. ಆದರೆ, ಆಕೆ ಕೃಷ್ಣನತ್ರೆ ಎನಕ್ಗೆ ಕಷ್ಟವನ್ನೇ ಕೊಡು. ಎಂತಕೇದರೆ, ಅಂಬಗ ಎಂಗೊಗೆ ಸದಾ ನಿನ್ನೊಟ್ಟಿಂಗೆ ಇಪ್ಪ ಭಾಗ್ಯ ಇರ್ತು. ಇಂಥ ಧೀರ ಮಹಿಳೆಯ ಮಗನಾದ ನಿನಗೆ ಕರ್ಮ ಯೋಗದ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳುದಿರೆಕು ಹೇಳಿ ಕೃಷ್ಣ° ಅರ್ಜುನನ ಎಚ್ಚರುಸುತ್ತ°.

ಶ್ಲೋಕ

ಸಹಯಜ್ಞಾಃ ಪ್ರಜಾಃ ಸೃಷ್ಟ್ವಾ ಪುರೋವಾಚ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ।
ಅನೇನ ಪ್ರಸವಿಷ್ಯಧ್ವಮ್ ಏಷವೋsಸ್ತ್ವಿಷ್ಟಕಾಮಧುಕ್ ॥೧೦॥

ಪದವಿಭಾಗ

ಸಹ-ಯಜ್ಞಾಃ ಪ್ರಜಾಃ ಸೃಷ್ಟ್ವಾ ಪುರಾ ಉವಾಚ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ । ಅನೇನ ಪ್ರಸವಿಷ್ಯಧ್ವಮ್ ಏಷಃ ವಃ ಅಸ್ತು ಇಷ್ಟ-ಕಾಮಧುಕ್  ॥

ಅನ್ವಯ

ಪುರಾ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ಸಹ-ಯಜ್ಞಾಃ ಪ್ರಜಾಃ ಸೃಷ್ಟ್ವಾ । ಅನೇನ ಯೂಯಂ ಪ್ರಸವಿಧ್ವಮ್ , ಏಷಃ ವಃ ಇಷ್ಟ-ಕಾಮಧುಕ್ ಅಸ್ತು ಇತಿ ಉವಾಚ ॥

ಪ್ರತಿಪದಾರ್ಥ

ಪುರಾ – ಹಿಂದೆ (ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲಲ್ಲಿ), ಪ್ರಜಾಪತಿಃ – ಜೀವಿಗಳ ಒಡೆಯ°, ಸಹ-ಯಜ್ಞಾಃ – ಯಜ್ಞಂಗಳ ಜೊತೆಗೂಡಿ, ಪ್ರಜಾಃ – ಪ್ರಜಾಸಂತತಿಂಗಳ, ಸೃಷ್ಟ್ವಾ – ಸೃಷ್ಟಿಸಿ, ಅನೇನ – ಇದರಿಂದ, ಯೂಯಮ್ – ನಿಂಗೊ, ಪ್ರಸವಿಷ್ಯಧ್ವಂ – ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ಸಮೃದ್ಧರಾಗಿರಿ, ಏಷಃ – ಇದು, ವಃ – ನಿಂಗಳ, ಇಷ್ಟ-ಕಾಮಧುಕ್ – ಅಪೇಕ್ಷಿತವಾದ ಎಲ್ಲ ವಸ್ತುಗಳ ಪ್ರದಾಯಕವು, ಅಸ್ತು – ಆಗಲಿ, ಉವಾಚ – ಹೇದು ಹೇಳಿದ°,

ಅನ್ವಯಾರ್ಥ

ಸೃಷ್ಟಿಯ ಪ್ರಾರಂಭಲ್ಲಿ ಸಕಲ ಜೀವಿಗಳ ಪ್ರಭುವು ಮನುಷ್ಯರ ಮತ್ತು ದೇವತೆಗಳ ಪೀಳಿಗೆಗಳ ವಿಷ್ಣುವಿಂಗಾಗಿ ಯಜ್ಞಗಳೊಂದಿಂಗೆ ಕಳುಹಿಸಿಕೊಟ್ಟ°. ಅವಕ್ಕೆ, “ಈ ಯಜ್ಞಂದ ಸುಖವಾಗಿರಿ, ಇದರ ನಡೆಶಿರೆ ನಿಂಗೊಗೆ ಇಷ್ಟಕಾಮಂಗಳೆಲ್ಲ ಸಿದ್ಧಿಸುತ್ತು ಮತ್ತು ಮುಕ್ತಿಸಾಧನೆಯು ಕೈಗೂಡುತ್ತು” ಹೇದು ಹೇದ°.

ತಾತ್ಪರ್ಯ / ವಿವರಣೆ

ಸಕಲ ಜೀವಿಗಳ ಪ್ರಭುವು (ಮಹಾವಿಷ್ಣು) ಇಹಲೋಕವ ಸೃಷ್ಟಿಮಾಡಿದ್ದದು ಭಗವದ್ಧಾಮಕ್ಕೆ ಹಿಂತುರುಗಲೆ ಬದ್ಧಜೀವಿಗೊಕ್ಕೆ ಒಂದು ಅವಕಾಶ. ಐಹಿಕ ಸೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿನ ಎಲ್ಲ ಜೀವಿಗೊ ಪ್ರಕೃತಿಗೆ ಬದ್ಧರು. ಅವ್ವು ದೇವೋತ್ತಮ ಪರಮ ಪುರುಷನಾದ ಕೃಷ್ಣ ಅಥವಾ ವಿಷ್ಣುವಿನೊಡನೆ ತಮ್ಮ ಸಂಬಂಧವ ಮರದು ಬಿಡುತ್ತವು. ವೇದತತ್ವಂಗೊ ಈ ಸನಾತನ ಬಾಂಧವ್ಯವ ತಿಳ್ಕೊಂಬಲೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತು. ಭಗವಂತನ ತಿಳಿವದೇ ವೇದದ ಗುರಿ. ಪತಿಂ ವಿಶ್ವಸ್ಯಾತ್ಮೇಶ್ವರಮ್’ ಹೇಳಿ ವೇದಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದ ಪ್ರಕಾರ ಸಕಲ ಜೀವಿಗಳ ಪ್ರಭುವು (ಪತಿಯು/ಒಡೆಯ)ದೇವೋತ್ತಮ ಪರಮ ಪುರುಷನಾದ ಶ್ರೀ ಮಹಾವಿಷ್ಣು.

ಪ್ರಜಾಪತಿಯು ಶ್ರೀವಿಷ್ಣು; ಅವ° ಎಲ್ಲ ಜೀವಿಗಳ, ಎಲ್ಲ ಲೋಕಂಗಳ, ಎಲ್ಲ ಚೆಲುವುಗಳ ಪತಿ, ಎಲ್ಲರ ರಕ್ಷಕ°. ಭಗವಂತ° ಈ ಐಹಿಕ ಜಗತ್ತಿನ ಒಂದು ಉದ್ಧೇಶಂದ ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ°. ಬದ್ಧಜೀವಿಗೊ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಸಂತೃಪ್ತಿಗಾಗಿ ಯಜ್ಞವ ಮಾಡುವದು ಹೇಂಗೆ ಹೇಳಿ ಕಲಿಯೆಕ್ಕು. ಇದರಿಂದ ಅವ್ವು ಐಹಿಕ ಜಗತ್ತಿಲ್ಲಿಪ್ಪಗ ನಿರಾತಂಕವಾಗಿ ನೆಮ್ಮದಿಯಾಗಿ ಬಾಳಿ ಅನಂತರ ಈ ಐಹಿಕ ಶರೀರದ ವಾಸವ ಮುಗುಶಿ ದೇವರ ರಾಜ್ಯವ ಸೇರೆಕು ಹೇಳ್ವದು ಈ ಉದ್ದೇಶ. ಬದ್ಧ ಆತ್ಮಕ್ಕೆ ಇದು ಸಮಗ್ರಕಾರ್ಯಕ್ರಮ. ಯಜ್ಞವ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಬದ್ಧ ಆತ್ಮವು ಕ್ರಮೇಣ ಕೃಷ್ಣಪ್ರಜ್ಞೆಯ ಪಡೆತ್ತು, ಎಲ್ಲ ರೀತಿಗಳಲ್ಲಿ ದೈವಶ್ರದ್ಧೆಯ ಪಡೆತ್ತು. ವೇದಶಾಸ್ತ್ರಂಗೊ ಕಲಿಯುಗಲ್ಲಿ ಸಂಕೀರ್ತನ ಯಜ್ಞವ ನಡೆಸೆಕು ಹೇದುಹೇಳುತ್ತು. ಈ ಯುಗದ ಎಲ್ಲ ಮನುಷ್ಯರ ಉದ್ಧಾರಕ್ಕಾಗಿ ಈ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಹಿಂದಾಣ ಕಾಲಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ್ದು. ಸಂಕೀರ್ತನ ಯಜ್ಞವು ಎಲ್ಲಾ ಉದ್ಧೇಶಸಾಧನೆಗೊಕ್ಕೂ ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣವೂ, ಸುಲಭವೂ ಭವ್ಯವೂ ಅಪ್ಪು.

ಬನ್ನಂಜೆ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುತ್ತವು – ಹಿಂದೆ ಚತುರ್ಮುಖ ಪ್ರಜಾಪತಿಯು ಚಿಂತನಶೀಲ ಮಾನವರ ಸೃಷ್ಠಿ ಮಾಡಿ, ಅವಕ್ಕಾಗಿ, ಅವ್ವು ಆಚರುಸೆಕ್ಕಾದ ಯಜ್ಞವ ಸೃಷ್ಠಿ ಮಾಡಿದ ಮತ್ತು ಈ ಪೂಜಾ ವಿಧಾನಂದ ನಿಂಗೊ ಬೇಕಾದ್ದರ ಪಡೆಯಿರಿ ಹೇಳಿ ಹೇಳಿದ. ಇದು ನಿಂಗು ಬಯಸಿದ ಅಭೀಷ್ಟವ ಕೊಡುವ ಕಾಮದೇನು. ಈ ಮದಲೇ ಹೇಳಿದಾಂಗೆ ಯಜ್ಞ ಹೇಳಿರೆ ದೇವತೆಗಳ ಉಪಾಸನೆ ಮಾಡುವ ವಿಧಾನ . ದಾನ ಮತ್ತು ಸಂಗತೀಕರಣ ಕೂಡ ಯಜ್ಞ. ದಾನ ಹೇಳುವುದಕ್ಕೆ ವಿಶೇಷ ಅರ್ಥ ಇದ್ದು. ತನ್ನಲ್ಲಿ ಬೇಕಾದಷ್ಟು ಇದ್ದು, ತನಗೆ ಬೇಡವಾದ್ದರ ಕೊಡುತ್ತದು ದಾನವಲ್ಲ. ತನ್ನಲ್ಲಿ ಎರಡು ಹೊತ್ತಿನ ಊಟ ಇದ್ದು, ಇನ್ನೊಬ್ಬನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಹೊತ್ತಿನ ಊಟ ಕೂಡ ಇಲ್ಲದ್ದಿಪ್ಪಗ, ಅವಂಗೆ ತನ್ನಲ್ಲಿಪ್ಪದರ ಭಾಗವ ಕೊಟ್ಟು ಹಂಚಿ ಉಂಬದೇ ನಿಜವಾದ ದಾನ. ಇನ್ನೊಬ್ಬನ ಕಷ್ಟಲ್ಲಿ ನಿಜಮನಸ್ಸಿಂದ ಭಾಗಿಯಪ್ಪದೇ ನಿಜವಾದ ದಾನ. ಇನ್ನು ಸಂಗತೀಕರಣ ಹೇದರೆ ಜ್ಞಾನಾರ್ಜನೆಗಾಗಿ ಒಂದು ಕಡೆ ಸೇರುವದು, ಪ್ರವಚನ ಮತ್ತು ಅರ್ಥಮಾಡಿಗೊಂಬದು.

ಮುಂದೆ ಎಂತಾತು ….. ಬಪ್ಪವಾರ ನೋಡುವೋ°

……. ಮುಂದುವರಿತ್ತು.

ಕೆಮಿಲಿ ಕೇಳ್ಳೆ –
SRIMADBHAGAVADGEETHA – CHAPTER 03 – SHLOKAS 1 -10 by CHENNAI BHAAVA

ಧ್ವನಿ ಕೃಪೆ: ಟಿ. ಎಸ್. ರಂಗನಾಥನ್, ಗಿರಿ ಟ್ರೇಡಿಂಗ್ ಎಜೆನ್ಸಿ ಪ್ರೈ. ಲಿ. ಚೆನ್ನೈ
ಗೀತೆ ಇಳುಶಿಗೊಂಬಲೆ: www.addkiosk.in ; www.giri.in
Audio courtesy: T.S. Ranganathan, Giri Trading P. Ltd. Chennai
To Download : www.addkiosk.in ; www.giri.in